Σάββατο, 05 Ιουνίου 2010

Σήμερα γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα για το Περιβάλλον, ή απλά θυμόμαστε για μια μέρα κάθε χρόνο το περιβάλλον που ξεχνάμε όλες τις υπόλοιπες;

Με παγκόσμιες μέρες δεν λύνονται τα προβλήματα του περιβάλλοντος, της γυναίκας, των ζώων, των προσφύγων και των λοιπών αναξιοπαθούντων της άδικης κοινωνίας μας. Επειδή όμως αυτές οι μέρες είναι στην πραγματικότητα παγκόσμια μνημόσυνα, μας θυμίζουν τελικά όσα δεν κάνουμε, ή όσα στραβά κάνουμε και καταλήγουμε στα αδιέξοδα που λιβανίζουμε.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το κυριότερο περιβαλλοντικό πρόβλημα δεν είναι ούτε η κλιματική αλλαγή, ούτε η απώλεια βιοποικιλότητας, ούτε η ρύπανση ή η εξάντληση των φυσικών μας πόρων. Είναι η αποσπασματική αντιμετώπιση μιας κρίσης που έχει πλέον διαβεί κάθε σύνορο και έχει λάβει πλανητική διάσταση. Η επικέντρωση σε συγκεκριμένα περιβαλλοντικά προβλήματα, τοπικά ή ειδικά και η άποψη ότι αρκούν κάποιες ρυθμίσεις για την αντιμετώπισή τους, αποδεικνύει την εγκληματική πλέον άγνοια της συνολικής διάστασης της περιβαλλοντικής κρίσης και τη στενή αλληλεξάρτηση όλων των επιμέρους εκφάνσεών της. Οι λύσεις που απαιτούνται πλέον είναι σαρωτικές και αφορούν σε όλα τα επίπεδα: προφανώς τις πολιτικές ηγεσίες και τους παγκόσμιους οργανισμούς που ασκούν οικονομική και αναπτυξιακή πολιτική. Πρωτίστως όμως σαρωτική αλλαγή πρέπει να σημειωθεί στο επίπεδο των ίδιων των κοινωνιών. Ειδικά στις μέρες μας, η οικονομική κρίση μπορεί πολύ εύκολα να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για λεηλασία του βιολογικού πλούτου, του φυσικού χώρου και των φυσικών πόρων, καθώς και για απώλεια περιβαλλοντικών κεκτημένων που διασφαλίζονται, έστω και ισχνά, μέσα από διεθνείς συμφωνίες και νομικές δεσμεύσεις.

Στην Ελλάδα, με τον μεγάλο περιβαλλοντικό πλούτο, τα συσσωρευμένα προβλήματα και την καθολικά απειλητική οικονομική φτώχεια, θα απαιτηθεί μεγάλος αγώνας για να διασφαλίσουμε τα λίγα αλλά πολύτιμα περιβαλλοντικά μας κεκτημένα. Θα χρειαστεί όμως ακόμα μεγαλύτερος αγώνας ώστε να αποδείξουμε έμπρακτα και τεκμηριωμένα πως η περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία είναι ο μόνος δρόμος για ασφαλή έξοδο από την κρίση.

Ίσως η σύμπτωση της φετινής παγκόσμιας ημέρας για το περιβάλλον και του παγκόσμιου έτους για τη βιοποικιλότητα με την οικονομική κρίση να είναι ευκαιρία για ένα μνημόσυνο του καταστροφικού μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης, αλλά και της «δικής μας» οικολογίας του αρνητισμού, της γκρίνιας και της λατρείας μιας φύσης και ζωής που πέρασαν.

Η γκρίνια γύρω από την περιβαλλοντική κρίση δεν είναι απλώς κουραστική, είναι και άδικη. Γιατί λύσεις υπάρχουν και είναι εδώ! Και οι άνθρωποι του WWF το ξέρουν καλά αυτό! Είτε στο πεδίο για να μελετήσουν και να προστατεύσουν οικολογικά διαμάντια, είτε πιέζοντας πολιτικούς, δημόσιες υπηρεσίες και επιχειρήσεις για να εντάξουν το περιβάλλον στη δική τους ευθύνη και δραστηριότητα, είτε δουλεύοντας καθημερινά για να ευαισθητοποιήσουν παιδιά και ενηλίκους και να τους φέρουν κοντά στη οργάνωση, οι άνθρωποί μας σήμερα δεν πενθούν αλλά γιορτάζουν το περιβάλλον!

Η μεγάλη πρόκληση για ολοκληρωτική στροφή προς μια περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομία και κοινωνία μας αφορά όλους, αφού σίγουρα δεν περιορίζεται σε «πράσινα μπαλώματα» που θα στολίσουν το γκρίζο αναπτυξιακό μοντέλο που ακολουθούμε.  Ας αφήσουμε λοιπόν τα ετήσια περιβαλλοντικά μνημόσυνα και ας κοιτάξουμε μπροστά σε εκείνο τον δρόμο που θα μας βγάλει από την κρίση.