Στη βορειοανατολική Ελλάδα κρύβεται ένας μοναδικός θησαυρός βιοποικιλότητας με δύο Εθνικά Πάρκα (Δαδιάς – Λευκίμης - Σουφλίου και Δέλτα Έβρου) και πέντε περιοχές Natura 2000. 320 είδη πουλιών, περισσότερα από 65 είδη θηλαστικών και μια τεράστια ποικιλία από ερπετά και αμφίβια συνθέτουν έναν «επίγειο παράδεισο», όχι μόνο για τους μόνιμους κατοίκους του, αλλά και για τα μεταναστευτικά πουλιά που τον χρησιμοποιούν ως κεντρικό «σταθμό μετεπίβιβασης» στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το Δέλτα του Έβρου
Ένας από τους βασικότερους λόγους που η περιοχή αποδεικνύεται τόσο φιλόξενη για τη ζωή, είναι το Δέλτα του Έβρου. Πρόκειται ίσως για τον σημαντικότερο υγρότοπο για τη μετανάστευση και τη διαχείμαση των πουλιών στην Ελλάδα. Τμήμα του έχει χαρακτηριστεί Υγρότοπος Διεθνούς Σημασίας (Ραμσάρ), ενώ ταυτόχρονα με την πλούσια βιοποικιλότητα φιλοξενεί και πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες.
© A. Bonetti / WWF Ελλάς
Περιέχει ποικιλία υγροτοπικών οικοτόπων, σημαντικά βοσκοτόπια, φυσικά ιχθυοτροφεία, μεγάλη ποικιλία υδρόβιων οργανισμών, πληθυσμούς αναπαραγόμενων σπάνιων πουλιών και αρκετά σχετικά απρόσιτα μέρη. Θεωρείται ο τελευταίος καλός κυνηγότοπος για τα υδρόβια πουλιά στην Ελλάδα. Στον υγρότοπο λαμβάνει χώρα γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία (γλυκών υδάτων, λιμνοθαλασσών, θαλάσσια, ερασιτεχνική και επαγγελματική), κυνήγι, περιβαλλοντική εκπαίδευση, φυσιολατρικός τουρισμός, επιστημονική έρευνα και περιβαλλοντική παρακολούθηση. Αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα διαχείρισης λόγω αλληλο-καλυπτόμενων χρήσεων γης, καθώς και εντατικής κατά χώρο χρήσης γης, καθώς και προβλήματα λαθροθηρίας.
Η μόνιμη ομάδα μας στην περιοχή με έδρα τη Δαδιά, έχει αναπτύξει πολύπλευρη δραστηριότητα στην περιοχή, καταγράφοντας τις εξελίξεις στο Δέλτα του Έβρου και συμβάλλοντας στη βελτίωση της διαχείρισης και της προστασίας του.
Δαδιά, ένα μοναδικό μωσαϊκό για τα αρπακτικά της Ευρώπης!
Στο δάσος της Δαδιάς, στον Έβρο, ξεκινήσαμε από το 1979 ένα από τα παλιότερα και αποτελεσματικότερα προγράμματα ως WWF. Το μοναδικό αυτό δάσος, πατρίδα των 36 από τα 38 αρπακτικά πουλιά της Ευρώπης, προστατεύτηκε νομικά το 1981 λόγω ακριβώς της προσπάθειάς μας. Στις αρχές της δεκαετίας του '90, επιστημονική ομάδα εγκαταστάθηκε μόνιμα εκεί με κύριο στόχο να αντιμετωπίσει με οργανωμένο τρόπο τις ανάγκες και τις απειλές που αντιμετωπίζει το δάσος Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου.
© Π. Μπαμπάκας/ WWF Ελλάς
Τα αρπακτικά πουλιά της Ευρώπης δεν επιλέγουν αναίτια το Δάσος Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου ως έναν από τους σημαντικότερους βιοτόπους τους. Το μωσαϊκό που διαμορφώνεται από τα εκτεταμένα ώριμα δάση, τα οποία διακόπτονται από ξέφωτα, μικρά βοσκοτόπια και καλλιεργούμενες εκτάσεις αποτελεί το ιδανικό περιβάλλον για τα επιβλητικά αυτά είδη που αποτελούν πλέον σήμα κατατεθέν της περιοχής.
Είναι μια από τις λίγες περιοχές της Ευρώπης όπου συναντάμε ταυτόχρονα τα τρία από τα τέσσερα είδη γυπών της Ευρώπης να αναπαράγονται. Το ένα από αυτά, ο μαυρόγυπας (Aegypius monachus), αποτελεί και το είδος «σημαία» της περιοχής, καθώς διατηρεί στη Δαδιά τη μοναδική αναπαραγωγική του αποικία στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Ο απειλούμενος ασπροπάρης, ο μικρότερος της παρέας των γυπών, διατηρεί πλέον τον καλύτερα αναπαραγόμενο πληθυσμό του στην περιοχή της Θράκης. Τα τελευταία 10 χρόνια ο ελληνικός πληθυσμός έχει καταρρεύσει με λιγότερα από 15 ζευγάρια να έχουν απομείνει, 5 από αυτά στο δάσος Δαδιάς.
Σήμερα η Δαδιά είναι μία από τις καλύτερα διαχειριζόμενες προστατευόμενες περιοχές στην Ελλάδα. Έχει χαρακτηριστεί Εθνικό Πάρκο από το 2006 και στα όριά του περιβάλλεται ένα δήμος, ο Δήμος Σουφλίου, με επίκεντρο δυο οικισμούς - Σουφλί και Τυχερό και με συνολικό πληθυσμό 11.000 κατοίκους που ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, τη γεωργία, την υλοτομία και τον οικοτουρισμό.
Οι δράσεις μας
1) Αιολικά Πάρκα σε Έβρο και Ροδόπη
Παρακολουθούμε και καταγράφουμε τις πιθανές επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στα μεγάλα αρπακτικά πουλιά και προωθούμε πρακτικές για την ορθή χωροθέτηση των αιολικών στην περιοχή καθώς έχει χαρακτηριστεί «Περιοχή Αιολικής Προτεραιότητας (ΠΑΠ)»
Δείτε την πρόταση της ορθής χωροθέτησης αιολικών στη Θράκη 2013 του WWF Ελλάς.
Η πρόταση στα αγγλικά.
Συμμετέχουμε στις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης αιολικών πάρκων στην περιοχή, καταθέτοντας τις απόψεις μας για την ποιότητα των σχετικών Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Το 2014 ολοκληρώσαμε τη μελέτη για την αξιολόγηση της ποιότητας των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για αιολικά πάρκα στην περιοχή της Θράκης. Σκοπός της να αποκαλύψει τις βασικότερες ελλείψεις τους και τα δυνατά σημεία τους, ενώ καταλήγει σε συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας τους.
Δείτε τη μελέτη εδώ.
Την περίοδο 2008-2010 πραγματοποιήσαμε στοχευμένη μελέτη αξιολόγησης των επιπτώσεων αιολικών πάρκων στα αρπακτικά πουλιά της περιοχής. Δείτε τα αποτελέσματα της έρευνας και τη συνολική προσέγγισή μας:
- Υπόμνημα: Επιβεβλημένη η αλλαγή προσέγγισης ως προς την ανάπτυξη αιολικών πάρκων στην κεντρική περιοχή των νομών Έβρου και Ροδόπης
- Αξιολόγηση των επιπτώσεων εννέα αιολικών πάρκων της Θράκης στα αρπακτικά πουλιά 2008-2009 | Η αξιολόγηση στα Αγγλικά
- Επιπτώσεις των αιολικών πάρκων στα αρπακτικά πουλιά στη Θράκη. Ετήσια Αναφορά 2009-2010
- Επιπτώσεις της λειτουργίας των αιολικών πάρκων της Θράκης στα χειρόπτερα κατά την περίοδο Ιουλίου 2008-Αυγούστου 2010
2) Μαυρόγυπας
Η δράση μας στην περιοχή έχει αποφέρει ήδη σημαντικούς καρπούς για τον μαυρόγυπα, καθώς ο πληθυσμός του αυξήθηκε από 16 ζευγάρια και 55 άτομα που βρήκαμε το 1992 σε 28 ζευγάρια και 90-100 άτομα την τελευταία πενταετία.
Δείτε περισσότερα για τη δράση μας για τον μαυρόγυπα αλλά και τον ασπροπάρη.
3) Αρπακτικά
Εφαρμόζουμε σύστημα παρακολούθησης των φυσικών παραμέτρων του εθνικού Πάρκου. Συγκεκριμένα, κατά την περίοδο 1999-2005, το πρόγραμμα παρακολούθησης συνέλεξε στοιχεία σχετικά με: καταγραφή του τοπίου και της βλάστησης μέσω ανάλυσης δορυφορικής εικόνας, εκτίμηση του αριθμού των επικρατειών όλων των ειδών των ημερόβιων αρπακτικών πουλιών και καταγραφή ανθρωπογενών παραμέτρων. Το 2012 επαναλάβαμε αυτήν την παρακολούθηση με στόχο να συγκρίνουμε και να εκτιμήσουμε τις αλλαγές της βλάστησης και των αρπακτικών πουλιών μέσα σε μια περίπου δεκαετία.
Παρακολουθούμε την αναπαραγωγική επιτυχία του όρνιου και άλλων σημαντικών ειδών αρπακτικών πουλιών εκτός ορίων Εθνικού Πάρκου Δαδιάς, συλλέγοντας γνώση για τις θέσεις φωλιάσματος και τις πιθανές απειλές τους.
4) Εθνικά Πάρκα
Συμμετέχουμε στο Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου, όπως και σε αυτό του Φορέα Διαχείρισης του Δέλτα του Έβρου.
5) Τουρισμός
Η Δαδιά αποτελεί δημοφιλή οικοτουριστικό προορισμό στην Ελλάδα. Το κέντρο επισκεπτών που λειτουργεί από το 1993, έχει υποδεχθεί έως και 50.000 επισκέπτες τον χρόνο, με μεγάλα οικονομικά οφέλη για την τοπική κοινωνία, όπως πολλαπλές θέσεις εργασίας για νέους και γυναίκες του χωριού, αυξημένη ζήτηση για τις παρεχόμενες υπηρεσίες, που διαχέονται και στις άλλες γειτονικές περιοχές. Σε συνδυασμό με τον ξενώνα και το αναψυκτήριο και κάτω από τη διαχείριση της τοπικής δημοτικής επιχείρησης έχει εξυπηρετήσει επισκέπτες από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη. Σήμερα όλο το οικοτουριστικό συγκρότημα μαζί με το κέντρο επισκεπτών διαχειρίζεται από τον Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου δάσους Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου.
Έχουμε εργαστεί για την ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού στην περιοχή. Στη Δαδιά το WWF Ελλάς έχει συμβάλει ουσιαστικά στον σχεδιασμό της ανάπτυξης της περιοχής από την έναρξη λειτουργίας του Οικοτουριστικού Κέντρου Δαδιάς και για τα πρώτα 10 χρόνια (1993-2003) με τη διάνοιξη και σηματοδότηση μονοπατιών και την κατασκευή των κινητών υποδομών της υποδοχής επισκεπτών, όπως ο ξενώνας και το κέντρο ενημέρωσης, αλλά και τη λειτουργία του Κέντρου Ενημέρωσης Δαδιάς επί δέκα συνεχόμενα χρόνια (1993-2003).
Επιπλέον, έχουμε εκπονήσει για λογαριασμό του Φορέα Διαχείρισης μια μελέτη για την αξιολόγηση και την ορθολογικότερη οργάνωση του τουρισμού στο Δέλτα του Έβρου, ενώ έχουμε υλοποιήσει σεμινάρια ανάπτυξης ορθού οικοτουρισμού στους χώρους των κέντρων επισκεπτών Δαδιάς και Λουτρών.
6) Εθελοντές
Η Δαδιά, μέσα από την παρουσία μας εκεί, δεν διατηρείται μόνο ως ευρωπαϊκό καταφύγιο για τα αρπακτικά πουλιά της ηπείρου αλλά έχει μετατραπεί σε ένα κέντρο που προσελκύει τη δραστήρια νεολαία από όλα τα μέρη της Ευρώπης.
© A. Bonetti / WWF Ελλάς
Η επιστημονική ομάδα του WWF Ελλάς στη Δαδιά υποδέχεται εθελοντές της Ευρωπαϊκής Εθελοντικής Υπηρεσίας (European Voluntary Service – EVS) που προέρχονται από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.
Μέχρι και έξι νέοι κάθε χρόνο φιλοξενούνται στη Δαδιά και συμμετέχουν σε δράσεις, όπως η παρακολούθηση των γυπών και η παρακολούθηση των επιπτώσεων των αιολικών πάρκων στα αρπακτικά πουλιά. Κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στην περιοχή οι εθελοντές μας έχουν την ευκαιρία να μάθουν Ελληνικά αλλά και να πάρουν μέρος σε τοπικές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις και κάτω από προϋποθέσεις, οι εθελοντές μπορούν επίσης να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν το δικό τους περιβαλλοντικό project.
Από το 2003 μέχρι σήμερα το WWF Ελλάς έχει φιλοξενήσει περισσότερους από 40 εθελοντές από 12 χώρες της Ευρώπης.
Στο παρελθόν έχουμε οργανώσει και καλοκαιρινές εθελοντικές κατασκηνώσεις εθελοντών της οργάνωσής μας στη Δαδιά, Λευκίμη, Μελία και Λουτρά.
7) Επιστημονική Γνώση
Εφαρμόζουμε πολιτική διάχυσης της επιστημονικής γνώσης που αποκομίζουμε από τις δράσεις και τα προγράμματά μας - με την ενεργή συμμετοχή μας σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, δίκτυα και φόρουμ, την παραγωγή επιστημονικών δημοσιεύσεων, αλλά και τη συμμετοχή μας σε εκδηλώσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού.
Υπεύθυνη προγράμματος: Δώρα Σκαρτσή, Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., 25540 32210
