© Βασίλης Κοκκινίδης / WWF Ελλάς
Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονιστεί η μεγάλη αξία της κοινωνικής οικονομίας όχι μόνο ως τρόπου αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης ή υποκατάστασης ενός κράτους που σταθερά αυτοακυρώνεται, αλλά ως απάντηση στο οικονομικό μοντέλο που προβάλλει την επιχειρηματικότητα σαν δραστηριότητα μονοτροπικά κερδοσκοπική, συχνά μέσα από αμφιλεγόμενες ή/και μη βιώσιμες πρακτικές. Η κοινωνική οικονομία που εδώ και δεκαετίες ανθίζει στην Ευρώπη και με μεγάλη καθυστέρηση αναπτύσσεται τώρα στην Ελλάδα προσφέρει ζωτικής σημασίας υπηρεσίες και αγαθά ποιότητας σε τιμές προσιτές προς τους καταναλωτές, ή ακόμα και χωρίς χρηματική τιμολόγηση, με προστιθέμενη αξία την επιστροφή κέρδους προς την κοινωνία.
Μεταρρυθμίσεις για μια ζωντανή κοινωνική οικονομία
Οι απαραίτητες θεσμικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις για την τόνωση της κοινωνικής οικονομίας είναι οι εξής:
- Επέκταση του θεσμικά κατοχυρωμένου ορισμού της κοινωνικής οικονομίας, ώστε να καλύπτει και πεδία επιχειρηματικής δραστηριότητας που τώρα μονοπωλούνται από τον ιδιωτικό τομέα, όπως η ενέργεια, αλλά και η διαχείριση απορριμμάτων.
- Κατοχύρωση των ανταλλακτικών σχημάτων ως εθελοντικών και μη κερδοσκοπικών.
- Άμεση επαναφορά των φορολογικών κινήτρων για τις κοινωνικές επιχειρήσεις.
- Άμεση συγκρότηση και λειτουργία του Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας, με στόχο την παροχή start-up ενίσχυσης προς τις κοινωνικές επιχειρήσεις, πάντα στη βάση σαφών, αλλά δίκαια απλών, κανόνων ορθής και διαφανούς λειτουργίας και δημόσιας λογοδοσίας.
- Κατεύθυνση πόρων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για ανάπτυξη κοινωνικών επιχειρήσεων σε κάθε έναν από τους τομείς προτεραιότητας: μικρομεσαίες επιχειρήσεις, περιφερειακή ανάπτυξη, κλιματική δράση, αστικό και φυσικό περιβάλλον, καινοτομία, διευρωπαϊκά δίκτυα, μεταφορές, ενέργεια.
Σημαντικότερος όμως μοχλός ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας είναι η αυτό-οργάνωση σε δίκτυα, κυρίως μέσα από:
- Διαμόρφωση θεματικών ή τοπικών διασυνδέσεων, με κοινό σχεδιασμό δράσεων και πλαισίου διεκδικήσεων.
- Δικτύωση μέσω λογισμικών ανοιχτού κώδικα, ειδικά για τα ανταλλακτικά και χαριστικά δίκτυα.
- Σύνδεση με τους κατά τόπους ΟΤΑ, για συνεργιστικό σχεδιασμό προγραμμάτων δράσης.
- Συνέργειες με ακαδημαϊκούς και αυτοδιοικητικούς φορείς για σύγχρονες μεθόδους οργάνωσης και καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, καθώς και για δημιουργία αφιλοκερδών «εκκολαπτηρίων» κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
