Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ WWF ΕΛΛΑΣ

Εν συντομία

Η δράση στην Ελλάδα ξεκινά το 1969, είκοσι και πλέον χρόνια πριν τη σύσταση της εθνικής οργάνωσης WWF Ελλάς, με την αποκατάσταση τού δάσους τής Καισαριανής στον Υμηττό και στη συνέχεια με ενίσχυση των δράσεων προστασίας στις Πρέσπεςκαι τη Δαδιά Έβρου.

Το 1991 δημιουργείται γραφείο προγράμματος τού διεθνούς WWF στην Ελλάδα. Το γραφείο αυτό φέρει το όνομα «Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση – WWF Ελλάς».

To 1994 ιδρύεται η εθνική οργάνωση με τη νομική μορφή τού κοινωφελούς ιδρύματος. Η λειτουργία της ορίζεται από το 11-1-1994 Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ Β’ 22 / 18-1-1994) (ίδρυση), την τροποποίησή του με το με το ΦΕΚ Β 790 / 22-6-2001 και το άρθρο 18 του Ν.2443 ΦΕΚ Τεύχος Α 265 / 3-12-1996 (περί διοικητικής και διαχειριστικής αυτοτέλειας του Ιδρύματος).

1969

Η αρχή στον Υμηττό

Ήδη από τη δεκαετία του '50, ένας από τους μετέπειτα ιδρυτές του WWF, ο Δρ Λoυκ Χόφμαν, επισκέπτεται συχνά τη χώρα μας και θαυμάζει την ελληνική φύση. Σύντομα βρίσκει τους πρώτους συνεργάτες με τους οποίους διαμορφώνει ένα βασικό σχέδιο δράσης που εστιάζει στην προστασία οικοσυστημάτων και απειλούμενων ειδών. Η επίσημη όμως ελληνική πρεμιέρα του WWF γίνεται το 1969 στον Υμηττό, με μια αναδάσωση που θα κρατήσει αρκετά χρόνια. Η δράση του WWF στην Ελλάδα μόλις έχει ξεκινήσει…

1980

Η συνέχεια

Η ιστορία συνεχίζεται και κατά τη δεκαετία του '80 με παρόμοιες δράσεις σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές. Νέες έννοιες, όπως η ορθή διαχείριση και η ήπια ανάπτυξη αρχίζουν να μπαίνουν στην ατζέντα και η Πρέσπα, οι εκβολές του Λούρου, η Ροδόπη, το Δάσος Δαδιάςκαι ο Νέστος διαμορφώνουν τον πρώτο γεωγραφικό χάρτη της δράσης του WWF στη χώρα μας. Την ίδια περίοδο αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για την προστασία της μεσογειακής φώκιας, της θαλάσσιας χελώνας, των αρπακτικών πουλιών και της καφέ αρκούδας.

1991

Το πρώτο γραφείο στην Ελλάδα

Το διεθνές WWF αποφασίζει να ιδρύσει γραφείο προγράμματος στην Ελλάδα με έδρα την Αθήνα. Το 1994 το γραφείο «αναβαθμίζεται» σε ανεξάρτητη εθνική οργάνωση με τη νομική μορφή του κοινωφελούς ιδρύματος.

1992

Με δύναμη από τη Δαδιά

Στο δάσος της Δαδιάς, στον Έβρο, ξεκίνησε το 1979 ένα από τα πιο παλιά επιστημονικά προγράμματα του WWF. Αυτό το όμορφο δάσος που αποτελεί τον σημαντικότερο βιότοπο για αρπακτικά πουλιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προστατεύτηκε νομικά το 1981 λόγω ακριβώς της προσπάθειας του WWF. Το 1992, επιστημονική ομάδα εγκαθίσταται μόνιμα εκεί με κύριο στόχο να αντιμετωπίσει με οργανωμένο τρόπο τις ανάγκες και τις απειλές που αντιμετωπίζει το δάσος Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου. Σήμερα η Δαδιά είναι μία από τις πληρέστερα διαχειριζόμενες προστατευόμενεςπεριοχές στην Ελλάδα. Η ομάδα μας προσαρμόστηκε κάθε φορά στα νέα δεδομένα αναπτύσσοντας πολύπλευρη δραστηριότητα, καταγράφοντας επίσης τις εξελίξεις στο Δέλτα του Έβρου, ώστε να συμβάλει στη βελτίωση της διαχείρισης και της προστασίας του.

1994

Το κατόρθωμα της Ζακύνθου

Το 1994, η οργάνωση δίνει ένα πρώτο εξαιρετικό δείγμα καθολικής παρέμβασης στα Σεκάνια, τη σημαντικότερη παραλία ολόκληρης της Μεσογείου για τις θαλάσσιες χελώνες Caretta caretta. Για να εξασφαλίσει την επιβίωση του είδους και να αντιμετωπίσει την αλόγιστη οικοδομική ανάπτυξη, το WWF Ελλάς αγοράζει από τους ιδιοκτήτες σχεδόν ολόκληρη την έκταση που περιβάλλει την παραλία ωοτοκίας, ώστε να επιτύχει την απόλυτη προστασία της ίδιας της ακτής. Από τότε μέχρι σήμερα, τα Σεκάνιαπαραμένουν ανέγγιχτα από ανθρώπινες παρεμβάσεις. Είναι η μοναδική παραλία της Ελλάδας που ανήκει αποκλειστικά στις χελώνες!

Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω

Το 1994 ξεκινάμε τον δύσκολο αγώνα ενάντια στο κολοσσιαίων διαστάσεων και απολύτως παράλογο έργο της εκτροπής του Αχελώου με τη συνεργασία τεσσάρων άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων. Η προσπάθειά μας αυτή που συνεχίζεται μέχρι σήμερα, είχε ως αποτέλεσμα έξι νίκες στο Συμβούλιο της Επικρατείας και βέβαια την άσκηση δημόσιας κριτικής στο καταστροφικό μοντέλο αγροτικής ανάπτυξης και διαχείρισης υδάτων στην Ελλάδα. Η πιο πρόσφατη μάχη μας δόθηκε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Σεπτέμβριο του 2012. Σύμφωνα με την απόφαση, η εκτροπή, με τον τρόπο που σχεδιάσθηκε και εγκρίθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων το 2006, παραβιάζει την ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία.

1998

Η νέα εποχή

Η οργάνωση ανανεώνει το παραδοσιακό της προφίλ που εστίαζε κυρίως σε δράσεις πεδίου και εκπαίδευσης για την προστασίας της βιοποικιλότητας, και στρέφεται προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της περιβαλλοντικής κρίσης και του δρόμου προς τη βιωσιμότητα.

Δάση για Πάντα

Η αγωνία μας για την προστασία των δασών δεν είναι νέα υπόθεση. Από τα πρώτα του βήματα το WWF Ελλάς καταπιάστηκε με τη δασοπροστασία. Με τη διοργάνωση της τριετούς εκστρατείας «Δάση για Πάντα», ανοίγουμε το 1998 τον δημόσιο διάλογο για τις δασικές πυρκαγιές και τα βαθύτερα αίτια που τις προκαλούν. Ύστερα από κινητοποίηση χιλιάδων υποστηρικτών μας, καταθέτουμε σειρά ρεαλιστικών προτάσεων προς τους αρμόδιους φορείς, με κορυφαίο στόχο να μην υποβαθμιστεί η προστασία των δασών κατά τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001.

Αγώνας… Ολυμπιακών διαστάσεων

Την ίδια χρονιά ξεκινάμε εκστρατεία με στόχο τη διοργάνωση περιβαλλοντικά φιλικών Ολυμπιακών Αγώνων. Δίνουμε έμφαση στην αλλαγή χωροθέτησηςτου Ολυμπιακού Κέντρου Κωπηλασίας από την οικολογικά σημαντική και ευαίσθητη περιοχή του Σχοινιά και στηλιτεύουμε το τεράστιο περιβαλλοντικό και βεβαίως οικονομικό κόστος των αγώνων. Τεκμηριώνουμε εναλλακτικές προτάσεις, συνεργαζόμαστε με άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και τον Ιούλιο του 2004, σε συνεργασία με το WWF International, δημοσιεύουμε έκθεση περιβαλλοντικής αξιολόγησης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Μπορεί να μην κερδίσαμε την μάχη, κερδίσαμε όμως κάποιες σημαντικές νίκες. Για παράδειγμα, καταφέραμε να ενταχθεί ο Σχοινιάςσε καθεστώς προστασίας από την ΕΕ και να χαρακτηριστεί η περιοχή ως «Εθνικό Πάρκο».

2000

Για ένα υγιές θαλάσσιο περιβάλλον

Το όραμά μας για ένα υγιές θαλάσσιο περιβάλλον και διάσωση των ιχθυοαποθεμάτωνδοκιμάσαμε να το θέσουμε σε εφαρμογή με ολοκληρωμένο τρόπο στο Καστελόριζο. Αν και τελικά το καταφύγιο ψαριών που είχαμε σχεδιάσει και προτείνει, δεν έγινε πραγματικότητα, έχουμε στα χέρια μας μια ολοκληρωμένη μελέτη, μετά από τρία χρόνια δουλειάς επιτόπου, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί για να δημιουργηθούν επιτέλους προστατευόμενεςπεριοχές αλιείας σε άλλες περιοχές. Όλη αυτή η γνώση που συγκεντρώσαμε στο πεδίο της προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και η εμπειρία από τη συμμετοχή μας σε παγκόσμιες εκστρατείες και πρωτοβουλίες για την εξασφάλιση αλιευτικών αποθεμάτων και τη διαχείριση ακτών, αξιοποιήθηκαν σε ένα φιλόδοξο σχέδιο διεθνούς παρέμβασης του WWF στη Μεσόγειο. Η Μεσογειακή Πρωτοβουλία, το νέο στρατηγικό πρόγραμμα της οργάνωσης, θα αποτελέσει τα επόμενα χρόνια το πεδίο αναβάθμισης της δράσης και συνεργασίας οκτώ γραφείων του WWF.

2003

Οι νόμοι στην υπηρεσία του πολίτη και της φύσης

Τα 2003 δημιουργήσαμε μια πολύ δυναμική ομάδα από εθελοντές δικηγόρους, μηχανικούς, αρχιτέκτονες, περιβαλλοντολόγους και άλλους επιστήμονες, η οποία εξετάζει τις πάρα πολλές καταγγελίες που καταφθάνουν από ολόκληρη την Ελλάδα. Η νομική μας ομάδα ψάχνει αυτές τις υποθέσεις και γνωμοδοτεί, με σκοπό να υποστηρίξει την παρέμβαση και τη δράση των ίδιων των πολιτών και των κοινωνικών οργανώσεων που αγωνίζονται για την προστασία του περιβάλλοντος. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις, όταν οι πολίτες έχουν κάνει ό,τιπερνάει από το δικό τους χέρι, τότε αναλαμβάνει δράση το WWF Ελλάς, μέσα από τη νομική ομάδα, ώστε να υποστηρίξει τις υποθέσεις αυτές. Από τότε που ιδρύθηκε η νομική μας ομάδα, έχουν καταφθάσει στο WWF Ελλάς περισσότερες από 500 υποθέσεις. Σε αρκετές, η συνεργασία μας με δραστήριους πολίτες και άλλες οργανώσεις έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική.

2004

Όχι στα χημικά!

Το 2004 σηματοδοτεί τη νέα εποχή για τις εκστρατείες πολιτικής. Με το DETOX – «πείτε όχι στα επικίνδυνα χημικά» – συμμετέχουμε στην πανευρωπαϊκή εκστρατεία του WWF, με στόχο τον περιορισμό και τη σταδιακή απαγόρευση της κυκλοφορίας και χρήσης των πιο επικίνδυνων χημικών ουσιών. Πετύχαμε, μαζί με τις άλλες ευρωπαϊκές οργανώσεις του WWF να περάσει ένας κανονισμός, έστω με κάποιες αναπόφευκτες αναπροσαρμογές, απέναντι σε τεράστιες πιέσεις και αντιδράσεις,

Σαφάρι στα νησιά μας

Και από την έντονη δράση των εκστρατειών πολιτικής, το 2004 ξεκινάμε μια διαφορετική εκστρατεία στο πλαίσιο της οποίας «χτενίζουμε» όλα τα νησιά μας. Αποφασίζουμε να καταγράψουμε τους νησιωτικούς υγρότοπους της Ελλάδας. Γιατί; Μα απλά, επειδή αυτά τα μικρά αλλά πολύτιμα οικολογικά διαμάντια παρέμεναν άγνωστα, με αποτέλεσμα να δέχονται έντονες πιέσεις υποβάθμισης. Κατακτήσαμε λοιπόν τη σημαντική πρωτιά στην καταγραφή και ακούραστη παρακολούθηση των περισσότερων από 800 μικρών υγροτόπωντων νησιών μας. Μπήκαμε σε γραφεία και υπουργεία, πετυχαίνοντας επιτέλους να αναγνωριστούν οι μικροί νησιωτικοί υγρότοποιαπό την ελληνική νομοθεσία ως οικοσυστήματα προστατευόμενα, να ενταχθούν πολλοί από αυτούς σε τοπικά πλαίσια προστασίας και να ξεκινήσουν οι πρώτες τοπικές πρωτοβουλίες προστασίας και αποκατάστασης. Συνολικά καταγράψαμε 498 υγροτόπουςσε 64 νησιά του Αιγαίου, 209 στην Κρήτη και 2 γειτονικά νησιά, και 98 σε 8 νησιά του Ιονίου Πελάγους. Στην Κρήτη μάλιστα στήθηκε το πρώτο ενεργό δίκτυο παρακολούθησης της κατάστασης των υγρότοπων, το οποίο με τη συνδρομή και άλλων τοπικών ομάδων αντιμετωπίζει με καίριες παρεμβάσεις περιστατικά υποβάθμισης και αυθαιρεσίας.

2005

Δεν είμαστε μονάχους…

Από τα Σεκάνια της Ζακύνθου είχε σταλεί ένα ηχηρότατο μήνυμα μεγάλης εμβέλειας για την προστασία απειλούμενων ειδών των θαλασσών. Μετά τη χελώνα, σε στενή συνεργασία με άλλες οργανώσεις, είδαμε τη φώκια και τα κητώδη όχι ως μεμονωμένα είδη που θέλουν τη φροντίδα μας, αλλά σαν μέρος πολύτιμων οικοσυστημάτων (στρατηγική για τη μεσογειακή φώκια και στρατηγική - σχέδιο δράσης για τα κητώδη). Εξετάσαμε τη σχέση τους με τον άνθρωπο και μετά από πολύχρονη έρευνα προχωρήσαμε σε αναλυτικές προτάσεις. (Σχέδιο Δράσης προγράμματος MOFI.) Σε ένα δεύτερο επίπεδο κινήσαμε την υπόθεση της βιώσιμης αλιείας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ανάκαμψη των ιχθυοαποθεμάτων, η προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότηταςκαι φυσικά το μέλλον των Ελλήνων αλιέων.

2006

Το κλίμα είναι στο χέρι σου

Δύο χρόνια αργότερα και μετά από την επιτυχημένη έκβαση του DETOX, ξεκινάμε την πρώτη μας εκστρατεία ενάντια στην κλιματική αλλαγή με τίτλο «Το κλίμα είναι στο χέρι σου». Ενημερώνουμε, ευαισθητοποιούμε, διαμορφώνουμε προτάσεις και απόψεις, συνομιλούμε με επιχειρήσεις, φορείς και πολιτεία και είμαστε παρόντες στις μεγάλες συνόδους για το μέλλον του πλανήτη. Η δουλειά μας για το κλίμα συνεχίζει έως σήμερα, έχοντας να επιδείξει σειρά αξιόλογων πρωτοβουλιών σε κάθε επίπεδο: στη διαμόρφωση προτάσεων για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, την ενημέρωση του κοινού για θέματα εξοικονόμησης, την προσπάθεια κινητοποίησης της πολιτείας για αποτελεσματικότερη άσκηση πολιτικών για το κλίμα.

2007

Η καταστροφή γεννάει την ελπίδα

Δύσκολα μπορεί να σβηστεί από τη μνήμη των Ελλήνων το καλοκαίρι του 2007 με τις καταστροφικές πυρκαγιές. Με το τριετές πρόγραμμα «Το Μέλλον των Δασών» απαντήσαμε άμεσα σε αυτή την άνευ προηγουμένου καταστροφή. Το πρόγραμμα μας έδωσε τη λυπηρή πρωτιά του μοναδικού φορέα (δημόσιου ή ιδιωτικού) που έχει αποδώσει συνολική και επιστημονικά τεκμηριωμένη αποτύπωση των καταστροφών από τις πυρκαγιές σε Πελοπόννησο, Εύβοια, Πάρνηθα (2007), Ρόδο (2008), βορειοανατολική Αττική, Ζάκυνθο, Κάρυστο, Ελικώνα-Κιθαιρώνα (2009) και κεντρικό Έβρο (2011). Μεταφράστηκε σε χιλιάδες ώρες μέσα στις εκτάσεις που κατέκαψαν οι φλόγες, για να τις χαρτογραφήσουμε και να φροντίσουμε για την ομαλή αναγέννηση του δάσους. Έγιναν ακόμα 1.500 αυτοψίες και επισκέψεις σε περιοχές ενδιαφέροντος. 8.650 μαθητές και 1.000 περίπου δάσκαλοι και καθηγητές συμμετείχαν σε δράσεις και σεμινάρια. Κοινή είναι η εκτίμηση ότι αυτά τα τρία χρόνια, μπήκαν οι βάσεις για την αναμόρφωση της φιλοσοφίας του νομοθέτη, και κυρίως της κοινωνίας των πολιτών – γιατί τα δάση θα σωθούν όταν αλλάξουν οι άνθρωποι.

2009

Στο σκοτάδι για μια ώρα

Η κοινωνία έχει ήδη υποδεχθεί τις αξίες μιας ισορροπημένης σχέσης ανθρώπου-φύσης. Κινείται προς συλλογικές μορφές έκφρασης και διεκδίκησης ποιότητας ζωής και ενός πολιτισμού που σέβεται το περιβάλλον. Και θέλει να στείλει το μήνυμά της προς κάθε κατεύθυνση. Κάπως έτσι εξηγείται η αναπάντεχη επιτυχία της δράσης «Η Ώρα της Γης» που διοργανώνουμε για πέντε συνεχόμενα χρόνια: 2009-2013.

2010

Μοιραζόμαστε το ίδιο σπίτι

Το 2010, αποφασίζουμε να φέρουμε «στην επιφάνεια» τα 14 θαλάσσια θηλαστικά (δελφίνια, φάλαινες, φυσητήρες, ζιφιοί, φώκαινεςκαι φώκιες) που ζουν στις ελληνικές θάλασσες. Με μια νέα εκστρατεία με τίτλο «Θάλασσα» σαλπάρουμε με συμμάχους την MΟm, το Ινστιτούτο ΚητολογικώνΕρευνών Πέλαγος και το ερευνητικό ινστιτούτο Tethys σε ένα ταξίδι ενημέρωσης για τον θαυμαστό υποβρύχιο κόσμο των θαλάσσιων θηλαστικών. Το σλόγκαν μας, «μοιραζόμαστε το ίδιο σπίτι» μας φέρνει από μόνο του προ των ευθυνών μας…

2012

Νέα εδάφη, γνώριμοι τόποι

Στο τέλος του 2011 δημιουργούμε τον «Άτλαντα αποτύπωσης των καλύψεων γης», μια μεγάλη εκδοτική προσπάθεια, πρωτοποριακή για τα ελληνικά δεδομένα, που καλύπτει την εικοσαετία 1987-2007, και αναδημιουργούμε το «Οικοσκόπιο», την ανοικτή διαδικτυακή πύλη με οπτική καταγραφή του φυσικού περιβάλλοντος μαζί με την «παιδική» του έκδοση, το οικοσκόπιο-Kids. Αξιολογούμε τις μεγαλύτερες επιχειρήσεων στην Ελλάδα ως προς τις επιδόσεις τους στον περιβαλλοντικό απολογισμό, σε συνέχεια του έργου «Δείκτης Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Διαφάνειας στην Ελλάδα» που εγκαινιάστηκε το 2009 και αποτιμούμε τις πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2012, στην Νοτιοανατολική Αττική και Χίο.

Η δικαίωση των υγροτόπων

Μετά από 8 χρόνια αδιάκοπης δράσης, στις 31 Μαΐου του 2012, το π.δ. «Έγκριση καταλόγου μικρών νησιωτικών υγροτόπωνκαι καθορισμός όρων και περιορισμών για την προστασία και ανάδειξη των μικρών παράκτιων υγροτόπωνπου περιλαμβάνονται σε αυτόν» υπογράφηκε από τον υπηρεσιακό Υπουργό ΠΕΚΑκαι πήρε πορεία προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Λίγες μέρες πριν τις εκλογές της 17η Ιουνίου, το διάταγμα πήρε την τελική υπογραφή του και έφθασε στο Εθνικό Τυπογραφείο!

Αυτό το προεδρικό διάταγμα είναι για εμάς, αλλά και όλους τους εθελοντές που στάθηκανστο πλευρό μας από κάθε πιθανό μετερίζι, μια δικαίωση εννέα χρόνων άοκνης δουλειάς. Μετά από 9 χρόνια, πολλά ξενύχτια, δεκάδες συναντήσεις, χιλιάδες χιλιόμετρα στα ελληνικά νησιά, πιέσεις και απειλές, πετύχαμε μια πρώτη μεγάλη νίκη. Η πρώτη πολύ σημαντική φάση της δουλειάς μας ολοκληρώθηκε: η θεσμική προστασία 380 νησιωτικών υγροτόπων, έκτασης μέχρι 80 στρέμματα σε 59 νησιά. Τώρα όμως ξεκινάει η επόμενη: η εφαρμογή!

Ένα μεγάλο ευχαριστώ

Σε όλους όσοι βρίσκονται κοντά στο WWF Ελλάς όλα αυτά τα χρόνια: Ιδρύματα, Εταιρίες, άλλες ΜΚΟ, Φορείς, Συνεργάτες, Εθελοντές, Μεγάλους Δωρητές, Διακεκριμένους Φίλους, Υποστηρικτές. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που με τον τρόπο τους διαμόρφωσαν και διαμορφώνουν αυτό που ονομάζεται WWF Ελλάς...


Μοιράσου το με φίλους