Απάντηση στην ανακοίνωση της ΕΤΑ Α.Ε. σχετικά με τα έργα στη Λίμνη Καϊάφα
Παρασκευή, 25 Ιουλίου 2008
25/07/08: Σε συνέχεια της ανακοίνωσης που εξέδωσε σήμερα η ΕΤΑ ΑΕ, με την οποία απαντά στην επιστολή καταγγελίας της οργάνωσης, το WWF Ελλάς καλωσορίζει την διακοπή των εργασιών βαρέων οχημάτων στην περιοχή της Λίμνης Καϊάφα. Η περιβαλλοντική οργάνωση δηλώνει κατηγορηματικά ότι θα συνεχίσει τις προσπάθειες για περιφρούρηση της περιοχής, επιφυλασσόμενη για τη χρήση κάθε νόμιμου μέσου προς αυτό τον σκοπό.
Επίσης, επαναλαμβάνει δημόσια τη διάθεσή της να συνεισφέρει σε όποιον επανασχεδιασμό του έργου και σε όποια προσπάθεια θα έχει στόχο τη βελτίωση των ακολουθούμενων πρακτικών και την ουσιαστική αποκατάσταση του ευαίσθητου οικοσυστήματος της περιοχής.
Πέραν των παραπάνω, και σε σχέση με τις αιτιάσεις της ΕΤΑ ΑΕ, το WWF Ελλάς επιθυμεί να υπογραμμίσει τα ακόλουθα:
1. Η καταστροφή που συντελέστηκε στην περιοχή δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας απροσεξίας ή αβλεψίας του εργολάβου αλλά -καθώς τεκμαίρεται από όλα τα στοιχεία- αποτέλεσμα του τρόπου που εξαρχής είχε σχεδιαστεί η εκτέλεση της εργολαβίας. Προκύπτουν σημαντικά ζητήματα σε ότι αφορά την εκπλήρωση εκ μέρους της ΕΤΑ της νομικά επιβεβλημένης επίβλεψης των έργων, αλλά και ζητήματα εξ’ αρχής σχεδιασμού του καθότι η σχετική μελέτη δεν αναφέρεται στον τρόπο μεταφοράς και απομάκρυνσης της ξυλείας. Αντίστοιχα ζητήματα προκύπτουν σε σχέση με την εκτέλεση του εποπτικού τους έργου από μέρους των τοπικών δασικών αρχών.
2. Η ζημιά αφορά πράγματι μία μικρή έκταση (περίπου 80 στρεμμάτων) συγκρινόμενη με την συνολική έκταση όπου σχεδιάζεται η παρέμβαση. Ο μοναδικός λόγος που η καταστροφή περιορίστηκε σε αυτή την μικρή έκταση είναι η έντονη αντίδραση του WWF Ελλάς, των τοπικών οργανώσεων πολιτών και των ΜΜΕ. Αν δεν είχε εκδηλωθεί καμία αντίδραση, είναι βέβαιο ότι η καταστροφή θα συνεχιζόταν. Αδυνατεί λοιπόν κανείς να κατανοήσει τη θέση της ΕΤΑ ΑΕ ότι η έκταση της ζημιάς είναι δυσανάλογα μικρή με την αντίδραση. Αν έπρεπε κάποιος να περιμένει πρώτα να συντελεστεί ολοκληρωτική καταστροφή για να αποκτήσει το «δικαίωμα» να καταγγείλει τις κακές πρακτικές, τότε σήμερα θα στεκόμασταν απλοί θεατές μπροστά σε ένα ανυπολόγιστο περιβαλλοντικό έγκλημα .
3. Η τεχνητή αναδάσωση, ως διαχειριστικό μέτρο, επιβάλλεται μονάχα σε αυτές τις περιπτώσεις όπου η φυσική αναγέννηση είναι αδύνατη. Σε κάθε άλλη περίπτωση όπου παρατηρείται φυσική αναγέννηση, όπως στην συγκεκριμένη περιοχή, η τεχνητή αναδάσωση μπορεί να υλοποιείται μονάχα ως βοηθητικό και συμπληρωματικό διαχειριστικό μέτρο και αφού έχει προχωρήσει η φυσική αποκατάσταση του οικοσυστήματος.
4. Οι επιτόπιες παρατηρήσεις του WWF Ελλάς, όπως και οι δημοσιευμένες διαπιστώσεις άλλων ειδικών επιστημόνων από τον ακαδημαϊκό χώρο, καταδεικνύουν σημαντική φυσική αναγέννηση κουκουναριάς, παράλληλα με την παρουσία αρτίβλαστων άλλων δασικών ειδών. Τεκμαίρεται από αυτά τα στοιχεία ότι η επιθυμητή από την ΕΤΑ ΑΕ ανασύσταση του δάσους κουκουναριάς θα μπορούσε να επιτευχθεί με πολύ πιο ήπιες και σταδιακές παρεμβάσεις διαχείρισης της αναγεννώμενης βλάστησης, προς όφελος της βιοποικιλότητας της περιοχής και της επιβίωσης των αυτοφυών ειδών.
5. Η περιοχή στην οποία υλοποιεί τα έργα «αποκατάστασης» η ΕΤΑ ΑΕ παρότι αποτελεί ιδιοκτησία της δεν παύει να εντάσσεται στο δίκτυο NATURA 2000. Αυτό, σύμφωνα με την σχετική Οδηγία 92/43/ΕΟΚ, σημαίνει ότι πρώτιστος στόχος της διαχείρισης της περιοχής πρέπει να είναι η διατήρηση των φυσικών αξιών και της βιοποικιλότητας και ότι κάθε άλλος σκοπός (πχ ανάπτυξη οικοτουριστικών δραστηριοτήτων, διευκόλυνση επισκεψιμότητας) έχει δευτερεύουσα σημασία. Σε αυτό το πλαίσιο η προστασία της φυσικά αναγεννώμενης βλάστησης θα έπρεπε να αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα την ίδια στιγμή που το έργο θα όφειλε επίσης να έχει λάβει αδειοδότηση από το ΥΠΕΧΩΔΕ και όχι μόνο από τις τοπικές δασικές αρχές.
6. Η απομάκρυνση της καμένης ξυλείας αποτελεί συχνά μία αναγκαιότητα στα πλαίσια της αποκατάστασης των καμένων περιοχών, όχι τόσο λόγω της επίπτωσης των εκλύσεων CO2, όσο λόγω των πιθανών δυσχερειών που αυτή μπορεί να επιφέρει στην αναγεννώμενη βλάστηση. Ταυτόχρονα, όμως, η παραμονή της νεκρής ξυλείας έχει σημαντικές ωφέλειες, καθώς τα ιστάμενα δέντρα (παρότι καμένα) συνεισφέρουν στη σταθερότητα των εδαφών, ενώ η ξυλεία υπό αποσύνθεση αποτελεί χώρο ανάπτυξης πολύτιμων μικροοργανισμών. Ως εκ τούτου, η υλοτόμηση και απομάκρυνση της ξυλείας θα πρέπει να εξετάζεται κατά περίπτωση και υπό ένα πρίσμα συνολικής οικολογικής διαχείρισης των περιοχών ενδιαφέροντος.
7. Σε κάθε περίπτωση η περαιτέρω χρήση οιουδήποτε βαρέος οχήματος και η φθορά της εδαφικής συνοχής και της βλάστησης των θινών δεν μπορεί να θεωρείται αποδεκτή.
8. Το WWF Ελλάς, προσπαθεί πάντα να ασκεί εποικοδομητική κριτική, σε χρόνο που να επιτρέπει τη «βελτίωση της υπάρχουσας κατάστασης και των ακολουθούμενων πρακτικών». Με αυτό τον στόχο, άλλωστε, είχε αιτηθεί την παροχή των σχετικών μελετών από την ΕΤΑ ήδη από τον Μάιο, έτσι ώστε να μπορέσει να συμβάλει στην καλύτερη δυνατή υλοποίηση των έργων προς όφελος του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής. Δυστυχώς η μη-παροχή των σχετικών κειμένων από την ΕΤΑ σε χρόνο που θα καθιστούσε την εποικοδομητική συνεργασία δυνατή κατέστησε την καταγγελία των έργων μονόδρομο. Σημειώνεται ότι οι μελέτες δόθηκαν από την ΕΤΑ ΑΕ στο WWF Ελλάς στις 18 Ιουλίου και μόνο κατόπιν φυσικής παρουσίας εκπροσώπου μας στα γραφεία της εταιρείας και επίκλησης πιθανών νομικών κυρώσεων.
Το WWF Ελλάς θέλει να υπογραμμίσει για άλλη μία φορά ότι η αποκατάσταση των καμένων περιοχών θα πρέπει να υλοποιείται αποκλειστικά με οικολογικά κριτήρια αναδόμησης του οικοσυστήματος και διασφάλισης των οικολογικών λειτουργιών του. Η αποκατάσταση δεν δικαιολογείται ποτέ να αποσκοπεί στη δημιουργία «κήπων» -όσο πολύτιμα και εάν είναι τα είδη τα οποία τους αποτελούν- πόσο μάλλον σε περιοχές εξαιρετικά ευαίσθητες που βρίσκονται υπό μία συνεχή «αναπτυξιακή» πίεση.
Περισσότερες πληροφορίες:
Κων/νος Λιαρίκος, Υπεύθυνος Περιβαλλοντικών Δράσεω WWF Ελλάς, Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., 6982471720