Τετάρτη, 22 Νοεμβρίου 2006

{mosimage}Οι συζητήσεις στο Ναϊρόμπι για την κλιματική αλλαγή έφτασαν στο τέλος. Η 12η συνδιάσκεψη για την κλιματική αλλαγή έλαβε χώρα στο Ναϊρόμπι στις 6-17 Νοεμβρίου, κάτω από συνθήκες έντονων βροχοπτώσεων και υπό το βάρος των πολυάριθμων επιστημονικών στοιχείων, που κάνουν λόγο για την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων.

Η έκθεση Stern -που δημοσιοποιήθηκε τον προηγούμενο μήνα- υπενθύμισε σε όλους ότι αν δεν ληφθούν μέτρα τώρα, οι σωρευτικές απώλειες για την οικονομία θα είναι τεράστιες και θα προκαλέσουν ζημίες της τάξης του 20% του παγκοσμίου ΑΕΠ.

Παρόλα αυτά, οι συζητήσεις στο Ναϊρόμπι δεν διαπνέονταν από το χαρακτήρα του ‘επείγοντος’. Οι απεσταλμένοι των Κυβερνήσεων φαίνεται πως ξέχασαν τα επιτεύγματα της 11ης συνδιάσκεψης στο Μόντρεαλ του Καναδά κι αναλώθηκαν σε ατέρμονους διάλογους, αμελώντας την ουσία. Οι κυβερνήσεις που συμμετείχαν στην Συνδιάσκεψη δεν άδραξαν την ευκαιρία να πάρουν τις σημαντικές εκείνες αποφάσεις που είναι απαραίτητες για την υιοθέτηση φιλόδοξων μειώσεων των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου μετά το 2012 και η συμφωνία που επετεύχθη αποτελεί μόνο ένα πολύ μικρό βήμα προς τα εμπρός. Πιο συγκεκριμένα, οι αποφάσεις στο Ναϊρόμπι μπορεί να θεωρηθούν απλώς ένα επαρκές υπόβαθρο για τη συνέχιση των συζητήσεων, καθώς οι κυβερνήσεις αναγνώρισαν την ανάγκη για μείωση των παγκόσμιων εκπομπών κατά 50% μέχρι το 2050. Δυστυχώς, όμως, η επίτευξη αυτού του στόχου δεν φαίνεται να είναι εφικτή, διότι ο ρυθμός με τον οποίο προχωρούν οι διαπραγματεύσεις είναι πολύ αργός και ακόμα δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για τη περαιτέρω μείωση των εκπομπών μετά το 2012, όταν δηλαδή λήξει η ισχύς του Πρωτοκόλλου του Κιότο. Ταυτόχρονα, ενώ επιτεύχθηκε συμφωνία για το Ταμείο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, την οποία το WWF Ελλάς χαιρετίζει, το επίπεδο της χρηματοδότησης παραμένει πολύ χαμηλότερο από αυτό που χρειάζεται για να αντιμετωπιστούν τα κοινωνικά και  περιβαλλοντικά προβλήματα στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Κι όμως, μόνο ο τόπος στον οποίο διεξάγονται οι συζητήσεις θα έπρεπε να τους θυμίζει το καθήκον τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η Αφρική θα βιώσει ανεπανόρθωτες καταστροφές με αύξηση της θερμοκρασίας, μείωση των αποθεμάτων νερού, εκτεταμένη ξηρασία, εξάπλωση μολυσματικών επιδημιών. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο η θερμοκρασία σε αυτή την ξεχασμένη γωνιά του πλανήτη θα ανεβαίνει 0,5ο C κάθε δεκαετία, οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν κατά 10% τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ περίπου 80 εκατομμύρια άνθρωποι θα βρεθούν έως το 2080 στα πρόθυρα της λιμοκτονίας λόγω έλλειψης πρόσβασης σε νερό και τροφή.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δεν μπορούν να αγνοηθούν και οι πλούσιες χώρες πρέπει να πρωτοστατήσουν, κάνοντας πρώτες το επόμενο βήμα. Οι κυβερνήσεις πρέπει να λάβουν το μήνυμα ότι η επόμενη συνάντηση στην Ινδονησία είναι η τελευταία ευκαιρία για να ξεκινήσουν ουσιαστικά οι διαπραγματεύσεις για τις περαιτέρω μειώσεις των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα ώστε να μπορέσουμε να διατηρήσουμε την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου

Κι η Ελλάδα; Η Ελλάδα για μια ακόμη φορά έλαμψε δια της απουσίας της. Υπουργοί Περιβάλλοντος από όλο τον κόσμο συζητούσαν για πολιτικά μέτρα για την μετά-Κιότο εποχή, αλλά ο Υπουργός Περιβάλλοντος της χώρας μας προτίμησε να εκδώσει δελτίο τύπου για την υποθαλάσσια σήραγγα της Θεσσαλονίκης. Γιατί να αγχωνόμαστε άραγε; Όλα βαίνουν ομαλά στην στρατηγική της χώρας μας:

• Αν συνεχιστεί ο ίδιος ρυθμός αύξησης των εκπομπών, θα υπερβούμε τα όρια εκπομπών που έθεσε το Πρωτόκολλο του Κιότο[1].
• Δεν θα πιάσουμε το στόχο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας[2].
• Η συνολική κατανάλωση ενέργειας στη χώρα μας αυξάνεται κατά 2,7% κάθε χρόνο, 
• Κάθε Έλληνας παράγει σχεδόν 12,4 τόνους αερίων του θερμοκηπίου κάθε χρόνο, δηλαδή 12% πιο πάνω από το μέσο Ευρωπαϊκό όρο.
• Έχουμε τη μεγαλύτερη εξάρτηση από πετρέλαιο σε όλη την Ευρώπη των 25[3]. 
• Η κυβέρνηση απάλλαξε το λιγνίτη, που αποτελεί το πλέον ρυπογόνο καύσιμο παγκοσμίως, από κάθε φόρο[4].
• Η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρισμού δεν έχει γίνει ποτέ[5].
• Κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας και την εισαγωγή ΑΠΕ στον οικιακό τομέα δεν έχουν εφαρμοστεί.
• Ζητήσαμε τριετή παράταση για την ενσωμάτωση της Οδηγίας για την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων[6].
• Ο κ. Καραμανλής ήταν ένας από τους τρεις Πρωθυπουργούς της ΕΕ που απέρριψαν την πρόταση για τις ΑΠΕ, στο προηγούμενο εαρινό συμβούλιο[7].
• Καταλαμβάνουμε την 40η θέση επί συνόλου 53 χωρών, αναφορικά με τα μέτρα που έχουμε λάβει για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής[8].

Η αλήθεια είναι ότι η πολιτική ηγεσία του τόπου μας δεν ασχολήθηκε ποτέ σοβαρά με το μέγιστο θέμα της κλιματικής αλλαγής. Γι’ αυτό δεν γνωρίζουμε ακόμα τη στάση της χώρας μας για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Ερωτούμε για μια ακόμη φορά τον Υπουργό Περιβάλλοντος: Ποιοι είναι οι στόχοι που θέτει η Ελλάδα για την μετά-Κιότο εποχή; Ποια είναι τα μέτρα που θα λάβουμε για την προσαρμογή της χώρας στην κλιματική αλλαγή και τη μετρίαση των δυσμενών της επιπτώσεων; Πως αντιλαμβανόμαστε τη θέση μας στις πολιτικές της ΕΕ για το κλίμα;

«Επιτέλους, ας καταλάβουμε ότι η κλιματική αλλαγή αφορά συνολικά τη χώρα μας κι όχι κομματικά επιτελεία. Ας δουλέψουμε τώρα όλοι μαζί για να τα καταφέρουμε» επισημαίνει ο υπεύθυνος της εκστρατείας του WWF Ελλάς για την κλιματική αλλαγή, Αχιλλέας Πληθάρας.

Για περισσότερες πληροφορίες
Αχιλλέας Πληθάρας, Υπεύθυνος Εκστρατειών Πολιτικής, WWF Ελλάς, Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε., 210 3314893

Σημείωση προς συντάκτες:
Τα βασικά σημεία που έπρεπε να αναλυθούν στη συνδιάσκεψη του Ναϊρόμπι ήταν:
• Η ουσιαστική έναρξη των διαπραγματεύσεων και ο ορισμός μια ξεκάθαρης διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένου και του χρονοδιαγράμματος, για τη θεσμοθέτηση νέων στόχων για σημαντικότερες μειώσεις στις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου. Αυτοί οι στόχοι θα πρέπει να έχουν συμφωνηθεί μέχρι το 2008
• Χρηματοδότηση για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Ο μηχανισμός για το ταμείο αυτό (adaptation fund) σύμφωνα με τον οποίο θα γίνεται η χρηματοδότηση έχει συμφωνηθεί αλλά η μεταφορά χρημάτων προς και από το ταμείο δεν έχει ξεκινήσει ακόμα.
• Ο μηχανισμός καθαρής ανάπτυξης, ένα επενδυτικό εργαλείο για την υλοποίηση προγραμμάτων που έχουν ως στόχο τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να λάβει πιο μεγάλη χρηματοδότηση για να υποστηρίξει προγράμματα σε φτωχότερες χώρες.

---------------------------

1. Οι εκπομπές CO2 στην Ελλάδα το 2004 ήταν αυξημένες κατά 26,6% σε σχέση με το 1990 και κατά 23,9% σε σχέση με το έτος βάσης που είναι το 1990 για το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και το υποξείδιο του άζωτο και το 1995 για τα υπόοιπα αέρια του θερμοκηπίου. Ο στόχος του Πρωτοκόλλου του Κιότο ήταν να περιοριστεί η αύξηση στο 25% έως το 2010 σε σχέση με το έτος βάσης, κάτι που είμαστε ήδη στα πρόθυρα να ξεπεράσουμε.
2. Ο στόχος για την Ελλάδα ήταν το 20,1% του ηλεκτρισμού να παράγεται από ΑΠΕ έως το 2010. Σήμερα το ποσοστό αυτό κυμαίνεται μόλις στο 10% περίπου (συμπεριλαμβανομένων και των μεγάλων υδροηλεκτρικων).
3. Το 2004, η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο έφτανε το 65%.
4. Η κυβέρνηση προχωρά σε εξαίρεση του λιγνίτη από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, δίνοντας στη ΔΕΗ ένα δώρο της τάξεως των 105.000.000 €
5. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κινήσει τις διαδικασίες για παραπομπή της χώρας μας εξαιτίας της μη-απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας
6. Η Οδηγία 2002/91 που αφορά την ενεργειακή αποδοτικότητα κτιρίων θα έπρεπε να έχει υιοθετηθεί έως τον Ιανουάριο του 2006. Αντ’ αυτού η χώρα μας ζήτησε τριετή παράταση, κι όπως όλα δείχνουν οδηγούμαστε σε μια ακόμα παραπομπή λόγω παραβίαση του κοινοτικού δικαίου
7. Reuters, 27 Μαρτίου 2006
8. Germanwatch, 2006. The climate change performance Index. A comparison between the top 53 CO2 emitting nations