Κυριακή, 18 Δεκεμβρίου 2005

{mosimage}Βρυξέλλες, 20-12-2005: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε διαδικασία παράβασης εναντίον οκτώ κρατών μελών λόγω μη επαρκούς παρακολούθησης του βαθμού αποτελεσματικής προστασίας των πληθυσμών κητοειδών, φαλαινών, δελφινιών και φωκαινών που βρίσκονται στις ακτές τους.

Με βάση την κοινοτική οδηγία για τα ενδιαιτήματα, απαιτείται αυστηρή προστασία όλων των κητοειδών. Σημαντική παράμετρος της προστασίας είναι η επιτήρηση, εκ μέρους των κρατών μελών, της κατάστασης των πληθυσμών από πλευράς διατήρησης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, η Πορτογαλία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν καθιέρωσαν αρκούντως αποτελεσματικά συστήματα επιτήρησης. Κατά συνέπεια, απέστειλε στα ανωτέρω κράτη μέλη μια πρώτη γραπτή προειδοποίηση –πρώτο βήμα της νομικής διαδικασίας - ότι παρέβησαν την οδηγία για τα ενδιαιτήματα και ότι χρειάζεται να λάβουν διορθωτικά μέτρα για να διασφαλίσουν την πλήρη προστασία των εν λόγω θαλάσσιων θηλαστικών.

Στην οδηγία για τα ενδιαιτήματα[1], όλα τα κητοειδή αντιμετωπίζονται ως «είδη κοινοτικού ενδιαφέροντος» - πράγμα που σημαίνει ότι απειλούνται με εξαφάνιση, είναι ευάλωτα, σπάνια ή χρειάζονται να τύχουν ειδικής προσοχής – και τους προσφέρεται αυστηρή προστασία. Επιπλέον, με την οδηγία επιβάλλεται στα κράτη μέλη η υποχρέωση να ορίσουν ειδικές περιοχές διατήρησης για το ρινοδέλφινο (Tursiops truncates) και τη φώκαινα (Phocoena phocoena). Τα κράτη μέλη οφείλουν να παρακολουθούν την κατάσταση από πλευράς διατήρησης, όλων των φυσικών ενδιαιτημάτων και των ειδών που καλύπτει η οδηγία.

Κατόπιν καταγγελιών που κατατέθηκαν για έλλειψη επιτήρησης της κατάστασης, από πλευράς διατήρησης, των κητοειδών στη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Επιτροπή εξέτασε την κατάσταση στα υπόλοιπα κράτη μέλη που διαθέτουν ακτές.

Το Βέλγιο και οι Κάτω Χώρες έχουν θεσπίσει συστήματα επιτήρησης για τα κητοειδή, αλλά η Επιτροπή θεωρεί ότι η συχνότητα παρακολούθησης στα συστήματα αυτά, δηλαδή μία φορά κάθε 10 έτη, είναι ανεπαρκής. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, αναπτύσσονται δραστηριότητες επιτήρησης μόνο σε τμήματα των χωρικών υδάτων, με επίσης ανεπαρκή συχνότητα παρακολούθησης. Η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία αναπτύσσουν δραστηριότητες επιτήρησης σε τμήματα μόνο των χωρικών τους υδάτων, και με αυτές δεν καλύπτουν όλα τα κητοειδή. Τέλος, η Ελλάδα και η Ιταλία λαμβάνουν μόνο σποραδικά μέτρα επιτήρησης και στερούνται εθνικής στρατηγικής για τις εν λόγω δραστηριότητες.

Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι, προκειμένου να καθίσταται αποτελεσματική, η επιτήρηση της κατάστασης από πλευράς διατήρησης των ειδών πρέπει να εκτελείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, να αφορά όλα τα κητοειδή και να καλύπτει όλες τις περιοχές στις οποίες συχνάζουν τα εν λόγω είδη. Το σύστημα επιτήρησης θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει τη διάθεση πληροφοριών για το επίπεδο και την κατανομή του πληθυσμού κητοειδών έτσι ώστε να μπορεί να εκτιμάται ορθώς η κατάστασή τους από πλευράς διατήρησης.

Νομική διαδικασία

Το άρθρο 226 της Συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να κινεί δικαστικές διαδικασίες κατά των κρατών μελών που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους.

Όταν η Επιτροπή θεωρεί ότι ενδέχεται να στοιχειοθετείται παράβαση των διατάξεων του δικαίου της ΕΕ, που δικαιολογεί την κίνηση διαδικασίας παράβασης, απευθύνει "επίσημη προειδοποιητική επιστολή" (πρώτη γραπτή προειδοποίηση) στο εμπλεκόμενο κράτος μέλος, με την οποία το καλεί να της υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός ορισμένης προθεσμίας, συνήθως δίμηνης.

Με βάση την απάντηση - ή ελλείψει απαντήσεως - του εμπλεκόμενου κράτους μέλους, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να του απευθύνει "αιτιολογημένη γνώμη" (τελική γραπτή προειδοποίηση). Σε αυτήν αναπτύσσονται σαφώς και ρητά οι λόγοι για τους οποίους η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει σημειωθεί εν προκειμένω παράβαση του δικαίου της ΕΕ και καλείται το κράτος μέλος να συμμορφωθεί εντός ορισμένης προθεσμίας, συνήθως δίμηνης.

Σε περίπτωση που το κράτος μέλος δεν συμμορφωθεί με την αιτιολογημένη γνώμη, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει την παραπομπή της υπόθεσης στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Εάν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θεωρήσει ότι όντως υπήρξε παράβαση των διατάξεων της Συνθήκης, το κράτος μέλος που ευθύνεται για την παράβαση, καλείται να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί προς τις εν λόγω διατάξεις.

Το άρθρο 228 της Συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να λαμβάνει μέτρα κατά κράτους μέλους που δεν συμμορφώνεται με προηγούμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Το άρθρο αυτό εξουσιοδοτεί επίσης την Επιτροπή να ζητεί από το Δικαστήριο την επιβολή χρηματικού προστίμου στο εμπλεκόμενο κράτος μέλος.

Σχετικά με τις τρέχουσες στατιστικές για τις παραβάσεις γενικότερα, μπορείτε να ανατρέξετε στον παρακάτω ιστότοπο: http://europa.eu.int/comm/secretariat_general
/sgb/droit_com/index_en.htm#infractions

[1] Οδηγία 92/43/ΕΚ