Τετάρτη, 07 Ιουλίου 2010

Τα σημαντικά οφέλη από την προσεκτική και ορθολογική εφαρμογή ενός πακέτου πράσινων δράσεων αναδεικνύει η νέα επιστημονική έκθεση του WWF Ελλάς και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών «Πράσινα μέτρα: αξιολόγηση οφέλους/κόστους από την υλοποίηση σειράς δράσεων προώθησης των ανανεώσιμων πηγών (ΑΠΕ) και της εξοικονόμησης ενέργειας» που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Οι δράσεις που εξετάστηκαν αφορούν την διείσδυση των ΑΠΕ κατά 35% στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2020, την ανάληψη μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα και την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των μεταφορών.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έκθεσης, η προώθηση των ΑΠΕ θα απαιτήσει επενδύσεις σχεδόν €11 δις έως το 2020, ενώ για κάθε ευρώ που επενδύεται στις ΑΠΕ παντός είδους προκύπτει πως θα παρουσιαστεί όφελος της τάξης των 2,4€. Στον κτιριακό τομέα τα μέτρα που εξετάστηκαν θα απαιτήσουν επενδύσεις τουλάχιστον €15 δις, αλλά τα οφέλη θα είναι περισσότερα και θα ξεπεράσουν τα €17 δις. Αντίστοιχα, όπως προκύπτει από την έκθεση, η βελτίωση της απόδοσης των μεταφορών θα φέρει πολλαπλές ωφέλειες. Η αύξηση του μεριδίου των μέσων μαζικής μεταφοράς κατά 10% θα προσδώσει όφελος σχεδόν €1 δις, ενώ η κατάλληλη προώθηση της οικολογικής οδήγησης αναμένεται να προκαλέσει όφελος €1δις τη στιγμή που το κόστος για την Πολιτεία θα είναι ελάχιστο.

Το μεγάλο πλεονέκτημα από την εφαρμογή μέτρων για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας αφορά κυρίως τις νέες θέσεις εργασίας που πρόκειται να δημιουργηθούν. Έτσι η προώθηση δράσεων εξοικονόμησης στα κτίρια αναμένεται να φέρει έως 215.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ η διείσδυση των ΑΠΕ κατά 35% στο ενεργειακό μίγμα θα προσθέσει επιπλέον 30.000 νέες θέσεις. Βασική προϋπόθεση για τις ΑΠΕ θα αποτελέσει η δημιουργία εγχώριας βιομηχανίας παραγωγής εξοπλισμού (ανεμογεννήτριες, φ/β πλαίσια).

«Η παρούσα μελέτη αποδεικνύει πως η λήψη πράσινων μέτρων μπορεί να αποτελέσει μια λύση ‘win-win’. Όμως, υπό συνθήκες οικονομικής κρίσης, τα πράσινα μέτρα θα πρέπει να σχεδιαστούν με προσοχή και να υλοποιηθούν σε ένα εύλογο βάθος χρόνου, δίδοντας έμφαση στην υλοποίηση πρώτα των μέτρων που θα αποσβεσθούν γρήγορα και θα δημιουργήσουν πολλαπλές θέσεις απασχόλησης. Μόνο έτσι θα αγκαλιαστούν από την Ελληνική κοινωνία που πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση» δηλώνει ο Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και βασικός συντάκτης της έκθεσης.

Η έκθεση αξιολογεί επίσης τις δυνατότητες εκπόνησης ενός ολοκληρωμένου πράσινου πακέτου ανάκαμψης της εθνικής οικονομίας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά δύσκολο λόγω του μεγάλου δημοσιονομικού ελλείμματος. Παρόλα αυτά, καθώς τα εξεταζόμενα μέτρα είναι αποδοτικά σε οικονομικούς όρους, αυτό που απαιτείται δεν είναι τόσο η διανομή πόρων από το κράτος, αλλά κυρίως η δημιουργία ενός στιβαρού και διαφανούς θεσμικού και κανονιστικού πλαισίου, το οποίο θα αποτελέσει την βάση για την ανάληψη και υλοποίηση των επενδύσεων από τον ιδιωτικό  κυρίως τομέα.  

Οι συντάκτες της έκθεσης, όμως, κατανοούν πως με το πέρασμα του χρόνου θα απαιτηθεί η εντονότερη συμμετοχή της Πολιτείας στον επιμερισμό του κόστους των δράσεων ιδίως για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια και της μεταφορές, μέσω παροχής κινήτρων και επιδοτήσεων. Για αυτό το σκοπό προτείνουν μια σειρά από τρόπους εύρεσης κεφαλαίων όπως η ένταξη ειδικών προνοιών στο νέο αναπτυξιακό νόμο, η αύξηση της εισφοράς της ΔΕΗ από 0,4% στο 4%, η αύξηση του ανταποδοτικού τέλους ΑΠΕ από 3% στο 4%, η αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος και η λήψη πόρων από το πράσινο ταμείο, όποτε συσταθεί.

«To ουσιαστικό ζητούμενο είναι ένας ορθολογικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας που θα διέπεται από πλήρη διαφάνεια και σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και θα φροντίσει να μεγιστοποιήσει τα κέρδη για τους πολίτες. Απαιτείται επίσης ένας αξιόπιστος ελεγκτικός μηχανισμός που θα αποτρέψει την είσοδο κερδοσκόπων στις ‘πράσινες δράσεις’. Θέλουμε να ελπίζουμε πως σε σύντομο χρονικό διάστημα η Πολιτεία θα προχωρήσει στον κατάλληλο προγραμματισμό των πράσινων δράσεων με ορθή τιμολόγηση, σωστή περιβαλλοντική αδειοδότηση και θεσμική θωράκιση» καταλήγει ο Δημήτρης Καραβέλλας, διευθυντής του WWF Ελλάς.

Δείτε ολόκληρη την έκθεση εδώ.

Η έκθεση «Πράσινα μέτρα στην Ελλάδα αξιολόγηση οφέλους/κόστους από την υλοποίηση σειράς δράσεων προώθησης των ανανεώσιμων πηγών  και της εξοικονόμησης ενέργειας» υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Tetra Pak.

Περισσότερες πληροφορίες: 
Αχιλλέας Πληθάρας, υπεύθυνος εκστρατειών πολιτικής, WWF Ελλάς, τηλ: 210 33 14 893, κιν: 697 40 29 295, Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. 

Σημειώσεις προς συντάκτες:
Α. H επιστημονική έκθεση συντάχθηκε από τον Αναστάσιο Ξεπαπαδέα, καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και την Ευθυμία Κυριακοπούλου, υποψήφια διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τον Αχιλλέα Πληθάρα, υπεύθυνο εκστρατειών πολιτικής του WWF Ελλάς.

Β. Το μίγμα ηλεκτροπαραγωγής βάσει του οποίου έγινε η ανάλυση: 

Πηγή	Παραγωγή ηλ. ενέργειας 2020
	Εγκαταστημένη Ισχύς (ΜW)	Παραγωγή ηλ. ενέργειας  (GWh)
Φυσικό αέριο	5.600	22.410
Λιγνίτης	3.000	19.640
Πετρέλαιο	700	2.920
Βιομάζα	300	1.200
Υδροηλεκτρικά	3.500	5.250
Γεωθερμία	300	1.800
CSP	300	600
Αιολικά	7.300	13.140
Φωτοβολταϊκά	900	1.800
Σύνολο	12.800	68.800

Η ανάλυση εξέτασε τα οφέλη και τα κόστος από την διείσδυση των ΑΠΕ.

Γ. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια που εξετάστηκαν από την παρούσα μελέτη είναι τα εξής:

1. Θερμομόνωση εξωτερικών τοίχων	2. Θερμομόνωση οροφής
3. Αντικατάσταση των παλιών κεντρικών θερμάνσεων με νέες πετρελαίου ή φυσικού αερίου	4. Συστήματα διαχείρισης ενέργειας στα κτίρια (BMS)
5. Θερμοστάτες αντιστάθμισης	6. Θερμοστάτες χώρων
7. Ανεμιστήρες οροφής	8. Λαμπτήρες υψηλής ενεργειακής απόδοσης

Δ. Τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στις μεταφορές που εξετάστηκαν από την παρούσα μελέτη είναι τα εξής:

1. Κίνητρα αντικατάστασης παλαιών, μεσαίων και βαρέων οχημάτων	2. Κίνητρα αντικατάστασης Ι.Χ. οχημάτων και προώθησης ενεργειακά αποδοτικών οχημάτων
3. Προώθηση της οικονομικής, οικολογικής και ασφαλούς οδήγησης	4. Αύξηση του μεριδίου των ΜΜΜ κατά 10%

Ε. Οι παραδοχές για την διείσδυση των μέτρων και την αναμενόμενη εξοικονόμηση ενέργειας στις μεταφορές και τα κτίρια παρέχονται στο πλήρες κείμενο της έκθεσης και έχουν προέλθει από πρωτογενή έρευνα του ΚΑΠΕ και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.

ΣΤ. Στο πλήρες κείμενο της έκθεσης παρέχονται αναλυτικές προτάσεις για τον ορθό και διαφανή σχεδιασμό υλοποίησης των πράσινων μέτρων, όπως π.χ. αλλαγές στο πλαίσιο προώθησης και την τιμολογιακή πολιτική των ΑΠΕ, τρόπους επιδότησης μέτρων στον οικιακό τομέα κ.α. Στην έκθεση παρέχονται επίσης γενικές πολιτικές κατευθύνσεις για το «πρασίνισμα» των αναπτυξιακών πολιτικών.

Ζ. Εκτιμήσεις για την απασχόληση στις ΑΠΕ το 2020

			Απασχόληση
Πηγή	Εγκατεστημένη ισχύς 2020 (MW)	Νέα Εγκατ. ισχύς 2010-2020 (MW)	Κατασκευή και Εγκατάσταση	Λειτουργία και Συντήρηση	Εκτίμηση για το σύνολο της Απασχόλησης*
Αιολικά	7.300	6.143	9.030	1.971	11.001
Υδροηλεκτρικά	3.500	330	450	1.449	1.899
Φ/Β	900	858	5.135	2.700	7.835
Βιομάζα	300	260	104	423	527
Γεωθερμία	300	300			1.530
CSP	300	300			900
Σύνολο	12.600	8.191			23.692
Σύγκριση με την Απασχόληση που θα προέκυπτε από Ορυκτά Καύσιμα εάν δεν γινόταν χρήση ΑΠΕ
Άνθρακας	12.600	8.191	2.212	9.324	11.536
Φυσικό Αέριο	12.600	8.191	2.048	8.820	10.868

Η. Συνολική απασχόληση στις ΑΠΕ περιλαμβανομένων και των έμμεσων θέσεων εργασίας

Άμεσες Θέσεις Απασχόλησης από ΑΠΕ	23.692
Έμμεσες Θέσεις Απασχόλησης από ΑΠΕ	5.212
Δευτερογενείς (Induced) Θέσεις Απασχόλησης από ΑΠΕ	474
Σύνολο	29.379

Θ. Οι εκτιμήσεις για τις θέσεις εργασίας που θα προκύψουν από την εξοικονόμηση ενέργειας προέρχονται από έρευνα του British Association, η οποία χρησιμοποίησε τα στοιχεία 44 επενδυτικών προγραμμάτων βελτίωσης ενεργειακής αποδοτικότητας σε 9 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας. Η έρευνα έδειξε ότι για κάθε €1 εκατ. που επενδύεται σε αυτά τα προγράμματα, δημιουργούνται 11,3 έως 13,5 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Οι θέσεις αυτές αφορούν κυρίως εγκατάσταση και μεταφορά νέων αποδοτικών υλικών και συσκευών, θέσεις διοίκησης, καθώς και θέσεις έρευνας και ανάπτυξης. Το συνολικό κόστος επένδυσης των εξεταζόμενων στην έκθεσή μας μέτρων εξοικονόμησης στα κτίρια ανέρχεται στα 15.970.886.504 €, που σημαίνει ότι θα δημιουργηθούν περίπου 180.471 – 215.606 θέσεις εργασίας. Πρόκειται σαφέστατα για μια εξαίρετη προοπτική, που θα ανακουφίσει τον χειμαζόμενο κατασκευαστικό κλάδο, καθώς και όλους τους τομείς που σχετίζονται με την παραγωγή και εγκατάσταση προϊόντων εξοικονόμησης.