Πέμπτη, 02 Μαρτίου 2017

Δεν είναι η πρώτη φορά που έχει βρεθεί νεκρός γύπας από ηλεκτροπληξία σε κολώνες ή από πρόσκρουση σε καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος. Στην περιοχή της ορεινής Θράκης, τα τελευταία χρόνια, οι κάτοικοι έχουν εντοπίσει και μας έχουν ειδοποιήσει για γύπες και άλλα είδη αρπακτικών πουλιών που έχουν βρεθεί νεκρά κάτω από κολώνες ή σύρματα. Συγκεκριμένα, τα τελευταία χρόνια έχουμε δεδομένα για 3 μαυρόγυπες, 3 όρνια, 1 χρυσαετό, 1 μπούφο και 1 γερακίνα … με τα περιστατικά θανάτου των γυπών από ηλεκτροπληξία να αυξάνονται σταθερά.

Αυτή η αιτία θανάτου είναι δύσκολο να αποφευχθεί, καθώς οι ηλεκτρικές γραμμές είναι στην συντριπτική τους πλειοψηφία υπέργειες και ελάχιστα καλώδια έχουν αντικατασταθεί με τα ασφαλή συνεστραμμένα καλώδια. Έτσι, αν ένα αρπακτικό πουλί προσγειωθεί ή απογειωθεί σε μια μη μονωμένη κολώνα και οι φτερούγες του αγγίξουν ταυτόχρονα δυο από τα τρία σύρματα θα κτυπηθεί από το ρεύμα με αποτέλεσμα να πεθάνει. Το ίδιο θα πάθει αν πετώντας δεν εντοπίσει τα τρία σύρματα ηλεκτρικού ρεύματος που βρίσκονται ανάμεσα σε δυο πυλώνες μεσαίας ή υψηλής τάσης. Το πουλί θα πάθει ηλεκτροπληξία, αλλά και θα τραυματιστεί από την πρόσκρουση με τα σύρματα. Στο πλαίσιο αυτό, γίνεται εύκολα κατανοητό γιατί η ηλεκτροπληξία θεωρείται ως μια από τις σοβαρότερες απειλές των γυπών στην περιοχή.

Άλλο ένα τέτοιο μοιραίο περιστατικό προστέθηκε στις 15 Φεβρουαρίου με ένα μαυρόγυπα που πέθανε από χτύπημα πάνω σε ηλεκτρικά καλώδια. Μετά από άμεση ειδοποίηση του δασοφύλακα του Δασονομείου Σαπών, η τοπική ομάδα του WWF βρέθηκε στην περιοχή της Κοιλάδας Φιλιούρι – περιοχή μελέτης του προγράμματος LIFE, όπου εντοπίστηκε ο νεκρός Μαυρόγυπας. Το πουλί βρισκόταν σε πολύ κοντινό σημείο με γραμμές ηλεκτρικού ρεύματος υψηλής τάσης. Ο συγκεκριμένος γύπας δεν μας ήταν άγνωστος. Ήταν ένας ώριμος γύπας 10 ετών που είχαμε δακτυλιώσει το 2007 ως νεοσσό στη φωλιά του, στο δάσος της Δαδιάς. Μέσω της δακτυλίωσης, είχαμε κατορθώσει τα τελευταία αυτά χρόνια να παρακολουθούμε την πορεία του μαυρόγυπα και να συλλέγουμε πολύτιμες πληροφορίες για τη ζωή, αλλά και τις διατροφικές και αναπαραγωγικές του συνήθειες. Η περιοχή, όπου βρέθηκε ο νεκρός γύπας χαρακτηρίζεται από έντονη κτηνοτροφική δραστηριότητα και συμπίπτει με την περιοχή στα όρια της οποίας οι γύπες συνηθίζουν να ψάχνουν για τροφή.

Μια δραστική λύση για την άμεση προστασία των γυπών από το ενδεχόμενο ηλεκτροπληξίας θα ήταν να υπογειοποιηθούν όλες οι ηλεκτρικές γραμμές της υπαίθρου. Δυστυχώς όμως, κάτι τέτοιο είναι αδύνατον, τόσο από οικονομικής, όσο και τεχνικής άποψης. Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, μια αποτελεσματική λύση για τη μείωση των περιστατικών ηλεκτροπληξίας είναι να τοποθετηθούν μονωτικά καλύμματα στους στύλους ηλεκτρικού ρεύματος που βρίσκονται στις σημαντικότερες περιοχές διαβίωσης αυτών των αρπακτικών πουλιών. Με αυτό ως δεδομένο, πριν λίγους μήνες, το WWF Ελλάς έκανε την αρχή και σε συνεργασία με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και τον ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας), προχώρησε στην επιτυχή τοποθέτηση μονωτικών καλυμμάτων σε 51 στύλους (εναέριων γραμμών μέσης τάσης) στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς – Λευκίμμης – Σουφλίου, καθώς και σε ακόμα 16 στύλους περιφερειακά της πόλης της Καλαμπάκας, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη μείωση του κινδύνου θνησιμότητας και την προστασία των μαυρόγυπων, του ασπροπάρη, αλλά και των άλλων αρπακτικών που συναντώνται στην περιοχή από ηλεκτροπληξία.  

Ελπίζουμε η ενέργεια αυτή να αποτελέσει μόνο την αρχή και τα επόμενα χρόνια να επεκταθεί και σε όλους τους υπόλοιπους στύλους της ευρύτερης περιοχής της Θράκης, όπου αναπτύσσονται οι πληθυσμοί των αρπακτικών.

ΥΓ. Ευχαριστούμε τους δασοφύλακες του Δασονομείου Σαπών που συμβάλλουν στην καταγραφή περιστατικών και έτσι βοηθούν στην μελέτη της θνησιμότητας των γυπών στην περιοχή της Θράκης.

Λίγα ακόμα λόγια για την παρουσία του WWF στη Θράκη

Το WWF Ελλάς έχει συνεχή παρουσία και δράση στο δάσος Δαδιάς και τη Θράκη τα τελευταία 25 χρόνια, με κεντρικό στόχο την προστασία των σπάνιων αρπακτικών και γυπών μέσα από επιστημονικές δράσεις, αλλά και δράσεις επικοινωνίας και ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας. Στόχος μας είναι η αποκατάσταση των πληθυσμών των γυπών σε όλες τις σημαντικές περιοχές παρουσίας τους στη Θράκη σε συνέργεια με τους αρμόδιους τοπικούς φορείς και την ενεργή συμμετοχή των κατοίκων, ώστε τα βουνά της Ροδόπης να αποτελέσουν ασφαλές μέρος για την επιβίωσή τους και τη διαιώνισή τους. Οι δράσεις μας συντονίζονται από κοινού με τη γειτονική μας Βουλγαρία όπου στη νοτιο-ανατολική Ροδόπη αναπαράγονται επίσης οι γύπες και έτσι η διασυνοριακή Ροδοπιαία περιοχή αποτελεί μια κοινή φυσική κληρονομιά που καλούμαστε να τη διατηρήσουμε για τις επόμενες γενιές.

Σε αυτή την ιστοσελίδα www.life-vultures.com μπορείτε να ενημερωθείτε για το διασυνοριακό πρόγραμμα LIFE με τίτλο «Προστασία του Μαυρόγυπα και του Όρνιου στα βουνά της Ροδόπης» που ξεκίνησε το 2016.