Δευτέρα, 20 Φεβρουαρίου 2017

3 χρόνια δουλειάς ενάντια στις φόλες που δηλητηριάζουν την ελληνική ύπαιθρο. Σε 500 χιλιόμετρα περιπολίας, οι ομάδες της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας και του WWF Ελλάς με τους δυο τετράποδους ντετέκτιβ Κούκι και Κίκο, βρήκαν 91 νεκρά ζώα. Η τραγική ειρωνεία: τα περισσότερα θύματα ήταν τσοπανόσκυλα, τα ζώα δηλαδή που προστατεύουν τους κτηνοτρόφους από την απειλή άγριων ζώων όπως ο λύκος.

© Guy Shorock / RSPB

Συνέντευξη με την Έλα Κρετ, περιβαλλοντολόγο του WWF στη Δαδιά του Έβρου και αχώριστη σύντροφο του Κίκο.

Κερδίζουμε ή χάνουμε τη μάχη με τα δηλητηριασμένα δολώματα στην ύπαιθρο;

Δύσκολη η απάντηση! Όσο περισσότερο ψάχνουμε, τόσο αποκαλύπτεται η έκταση του προβλήματος. Για παράδειγμα, αποκαλύψαμε την χρήση απαγορευμένων δραστικών ουσιών των φυτοφαρμάκων, όπως Endosulfan και Carbofuran, που έχουν τεράστιο κίνδυνο για τον άνθρωπο, κι όμως διακινούνται παράνομα στην Ελλάδα και χρησιμοποιούνται αλόγιστα στην ύπαιθρο.

Υπάρχουν όμως και θετικά σημάδια. Βλέπουμε στελέχη από τα δασαρχεία, τους φορείς προστατευόμενων περιοχών, τα αστυνομικά τμήματα, αλλά και κυνηγούς, κτηνοτρόφους, και απλούς πολίτες, που αρχίζουν να κινητοποιούνται. Τα στοίχημα είναι να αλλάξουμε την αντίληψη ότι οι φόλες στην ύπαιθρο είναι κάτι που δεν αλλάζει: ότι δεν θα βρεθούν ποτέ οι ένοχοι, κι ότι η φρικτή αυτή πρακτική δεν θα σταματήσει ποτέ.

Ακολούθησε τη δουλειά της Ομάδας Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων στον χάρτη.

Το χειρότερο περιστατικό που έχεις ζήσει στις περιπολίες σου;

Κοντά στον ποταμό Κομψάτο της Ροδόπης, περπατήσαμε μακριά από το δρόμο και βαθιά μες στο δάσος, για να ανακαλύψουμε ένα φρικιαστικό θέαμα: 11 δηλητηριασμένα ζώα, ανάμεσά τους ένας λύκος και πολλά τσοπανόσκυλα. Τα ευρήματα έπρεπε να θαφτούν άμεσα για μην προκαλέσουν νέους θανάτους. Με ένα φτυάρι και με τα ίδια μου τα χέρια, τα έθαψα όλα. Ιδιαίτερα στενάχωρο ήταν ότι ένας κτηνοτρόφος έχασε έτσι σχεδόν όλα τα τσοπανόσκυλά του και έμεινε απροστάτευτος απέναντι σε πιθανή επίθεση λύκου.

Τι σου δίνει κουράγιο να συνεχίσεις;

Ο σύντροφός μου και τετράποδος ντετέκτιβ, ο Κίκο. Παρατηρώ τον σκύλο μου, πώς δουλεύει, πώς χαίρεται όταν ανακαλύπτει την εστία της δηλητηρίασης, κι αυτό μου δίνει δύναμη. Σκέφτομαι, «πόσο υπέροχο είναι ότι ένα ζώο μπορεί να προσφέρει τέτοιο έργο, προστατεύοντας άλλα ζώα». Ο Κίκο αντιδρά σε κάθε μυρωδιά που συναντά, κι εγώ πια τον γνωρίζω τόσο καλά που καταλαβαίνω πότε εντοπίζει μια ζωντανή μυρωδιά ή ενός νεκρού ζώου. Έχω μάθει πάντα να τον εμπιστεύομαι γιατί πραγματικά «βλέπει» με τη μύτη του, όσο εγώ βρίσκομαι στο «σκοτάδι».

Επαγγελματική ή προσωπική η σχέση σας;

Είμαστε επαγγελματίες, και σεβόμαστε αυστηρά το πρωτόκολλο, γιατί οποιοδήποτε λάθος ή δική μου απερισκεψία μπορεί να πληγώσει τον σκύλο μου. Η αφοσίωσή του είναι τέτοια, που ο ίδιος μπορεί να μη σταματήσει να δουλεύει, ακόμα και με φοβερή ζέστη, μέχρι να σκάσει. Εγώ πρέπει να τον προστατεύσω, δίνοντάς του νερό και σταματώντας τον όταν η θερμοκρασίες είναι υψηλές. Εκτός δουλειάς, είμαστε πολύ δεμένοι - είναι μέρος της οικογένειάς μου. Νομίζω πως παίζει ρόλο ότι ταιριάζουμε σαν χαρακτήρες. Και οι δυο έχουμε νεύρο και είμαστε λίγο «τρελοί» με τη δουλειά μας.

© A. Kandarakis / WWF

Τι θα έλεγες σε εκείνους που δηλητηριάζουν άγρια ζώα στη φύση;

Ότι έτσι δεν προστατεύουν τον εαυτό τους. Αντίθετα, η φόλα που μπορεί να τους επιστρέψει. Μπορεί να την πληρώσει ο σκύλος τους, το κυνηγόσκυλο ή τσοπανόσκυλό τους. Η φόλα παραμένει πολύ καιρό στην ύπαιθρο, ίσως και μήνες. Από αυτήν τη φύση που δηλητηριάζουν, ζούμε όλοι μας.

Αν μάθετε για φόλες ή δηλητηριασμένα ζώα στην ύπαιθρο, καλέστε άμεσα την Ομάδα Ανίχνευσης Δηλητηριασμένων Δολωμάτων. Θράκη: Γραφείο WWF Δαδιάς 25540 32210 (24 ώρες). Καλαμπάκα – Τρίκαλα – Γρεβενά: Ορνιθολογική 210 8227937 & 210 8228704 (καθημερινά 9:00-17:00) και 6947 610763 (24 ώρες).

Η δράση της ομάδας ανίχνευσης δηλητηριασμένων δολωμάτων αποτελεί μέρος του προγράμματος LIFE10 NAT/BG/000152, με τίτλο “Επείγοντα μέτρα για την εξασφάλιση της επιβίωσης του Ασπροπάρη (Neophron percnopterus) στη Βουλγαρία και την Ελλάδα το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με: Ορνιθολογική Εταιρεία της Βουλγαρίας (Bulgarian Society for the Protection of Birds–BSPB), Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, WWF Ελλάς και Ορνιθολογική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας (Royal Society for the Protection of Birds–RSPB). Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη.