Τετάρτη, 21 Δεκεμβρίου 2016

«Το προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύειν». Μια ρήση που ισχύει 100% για τις δασικές πυρκαγιές. Όλοι μιλάνε για την πρόληψη ως αποδεδειγμένα την καλύτερη μέθοδο αντιμετώπισης των πυρκαγιών αλλά λίγοι εφαρμόζουν προληπτικά μέτρα στην πραγματικότητα.

Έτσι με σύνθημα μας «Μην παίζεις με την φωτιά», από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο βρεθήκαμε στην Άνδρο και διοργανώσαμε μια σειρά από δράσεις προκειμένου να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες του νησιού και να τους δείξουμε πώς μπορούν πρώτοι αυτοί να συμβάλλουν στην μείωση των πυρκαγιών.

Στην προσπάθεια αυτή είχαμε αρωγούς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τα μέλη του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας της Άνδρου. Και φυσικά τίποτα δεν θα γινόταν χωρίς την χορηγία της Andriaki Shipping Co. Ltd. Πρώτο λοιπόν μάθημα, οι συμμαχίες! Απαραίτητο συστατικό επιτυχίας για την αντιμετώπιση ενός κοινά αποδεκτού προβλήματος.

Βέβαια θα αναρωτηθεί κανείς ότι «η Άνδρος δεν έχει μεγάλα δάση οπότε ο κίνδυνος των πυρκαγιών δεν αφορά τόσο το νησί…». Κι όμως, ο κίνδυνος των πυρκαγιών δεν αφορά μόνο πυκνά δάση με μεγάλα δέντρα. Στην Άνδρο, οι θάμνοι και τα φρύγανα παίζουν βασικό ρόλο στο τοπίο, στην ισορροπία της φύσης, την συγκράτηση του εδάφους, την αποφυγή της ερημοποίησης, αλλά και στην τοπική οικονομία του νησιού. Επίσης, η Άνδρος έχει χάσει περίπου το 40% της βλάστησής της από αλλεπάλληλα περιστατικά δασικών πυρκαγιών τα τελευταία 30 χρόνια.

Ξεκινήσαμε καταγράφοντας την υφιστάμενη κατάσταση και τα κενά στην ενημέρωσηαναφορικά με τα αίτια πυρκαγιών. Μια διαδικασία που είναι πάντα απαραίτητη για τον εντοπισμό των ελλείψεων και των αναγκών σχετικά με την ευαισθητοποίηση των πολιτών.

Αφού καταλήξαμε στον τρόπο προσέγγισης του κοινού, προχωρήσαμε στη διοργάνωση ενημερωτικών και εκπαιδευτικών εκδηλώσεων με τη συμμετοχή φορέων και εθελοντών του νησιού.

Ξεχωριστή ήταν η δράση με 94 μαθητές (Ε΄-ΣΤ τάξης) και 10 δασκάλους των δημοτικών σχολείων Γαυρίου, Χώρας, Μεσσαριάς, Κορθίου και Οπίσω Μέρους που έγιναν «ερευνητές της φωτιάς». Τα παιδιά κατάφεραν μέσα σε ελάχιστες ημέρες να διανείμουν και να συλλέξουν 487 ερωτηματολόγια από συγγενείς και γείτονες, σε μια προσπάθεια βιωματικής κατανόησης των λόγων εξάπλωσης των πυρκαγιών αλλά και των τρόπων πρόληψης και αποφυγής.

Να πώς περιγράφει την εμπειρία του ο Αρχιπυροσβέστης Κ. Μαυράκης από το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Άνδρου.

Για τις ανάγκες ενημέρωσης των κατοίκων και επισκεπτών του νησιού, συνολικά παρήχθησαν 17.350 έντυπα, 8 ενημερωτικά βίντεο και 1 τηλεοπτικό σποτ Το έντυπο υλικό μοιράστηκε:

• Στα μέλη του ΣΤΟ και τις δημόσιες υπηρεσίες. Μεγάλος αριθμός υλικού δόθηκε ειδικά στον Σύλλογο Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Άνδρου και το Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Άνδρου καθώς αποτελούν την εμπροσθοφυλακή στην ενημέρωση του κοινού.
• Σε τουριστικά γραφεία, καταστήματα, ξενοδοχεία, γραφεία ενοικίασης οχημάτων. Η διανομή έγινε χέρι-χέρι από εθελοντές του ΣΕΔΑ και του WWF Ελλάς κατόπιν της παραπάνω σχετικής εκπαίδευσης.
• Στα τέσσερα πλοία της γραμμής Ραφήνα-Άνδρος μέσω των εταιριών Fast Ferries και Golden Star Ferries (τους ευχαριστούμε). Αναρτήθηκαν αφίσες, τοποθετήθηκαν τρίπτυχα στα παρμπρίζ οχημάτων που είχαν προορισμό την Άνδρο ενώ τα ενημερωτικά βίντεο προβάλλονταν στις οθόνες των πλοίων αμέσως μετά τις οδηγίες ασφαλείας ναυσιπλοΐας.
• Σε τουριστικές επιχειρήσεις (ξενόγλωσσο) και στις δύο επιχειρήσεις πεζοπορικού τουρισμού που δραστηριοποιούνται στο νησί.
• Στις ενορίες μέσω της έγγραφης έγκρισης της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου.
• Στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) στην Χώρα.
• Στα τοπικά κοινοτικά γραφεία μέσω του «Βοήθεια στο σπίτι» του Δήμου Άνδρου.
• Επιπλέον, 2.500 φυλλάδια διανεμήθηκαν μέσω του Δήμου Άνδρου συνημμένα στον λογαριασμό ύδρευσης, που σημαίνει ότι το υλικό «έφτασε» σε 2.500 Ανδριώτικα σπίτια.

Επιπλέον, φέτος η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, στις 5 Ιουνίου, ήταν μια ημέρα ενημέρωσης για την πρόληψη των πυρκαγιών στο νησί. Ενημερωτικές εκδηλώσεις έλαβαν χώρα στους τέσσερις μεγάλους οικισμούς της Άνδρου, με τη συμμετοχή των σχολείων και συλλόγων της περιοχής. Τα παιδιά ζωγράφισαν τα μηνύματά τους και έγιναν για λίγο οι δασοπυροσβέστες του νησιού.

Μαθητής του Δημοτικού Σχολείου Γαυρίου εκθέτει τις ζωγραφιές του για την αντιπυρική περίοδο και δοκιμάζει εξοπλισμό δασοπυρόσβεσης στην εκδήλωση της 5η Ιουνίου

Μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Γαυρίου εκθέτoυν τις ζωγραφιές τους για την αντιπυρική περίοδο και γεμίζουν το δέντρο του WWF Ελλάς με φύλλα-συνθήματα στην εκδήλωση της 5η Ιουνίου

Η εκστρατεία έκλεισε με ενημερωτική εκδήλωση όπου συμμετείχαν περισσότεροι από 60 κτηνοτρόφοι και αγρότες. Γνωρίζοντας ότι ένα μεγάλο ποσοστό πυρκαγιών έχει ως αίτιο το κάψιμο για δημιουργία νέων βοσκοτόπων, ήταν επιβεβλημένη η συνάντηση μαζί τους. Στον ειλικρινή διάλογο που ακολούθησε, ακούστηκαν σκέψεις για τις αληθινές αιτίες και επιπτώσεις, προτάθηκαν μέθοδοι για την ορθή διαχείριση των βοσκοτόπων και συζητήθηκαν οι εξελίξεις στην νομοθεσία.Εκφράστηκαν επίσης έντονοι δισταγμοί και προβληματισμοί, που μπορούν μέσα από την κατάλληλη συνεργασία όλων των φορέων να οδηγήσουν σε εποικοδομητικές λύσεις

Ενημερωτική συζήτηση με κτηνοτρόφους και γεωργούς στο ΚΠΕ Κορθίου

Η πρόληψη δασικών πυρκαγιών, αν και φαίνεται πιο εύκολη από τη καταστολή, είναι απαιτητική εργασία. Θέλει γνώσεις, επιμονή, υπομονή και κυρίως χρόνο για να απολαύσουμε τα αποτελέσματα της. Η εμπειρία στην Άνδρο ήταν μια πρότυπη δράση από την οποία όλοι μας διδαχθήκαμε πολλά.

Ας αφήσουμε όμως τους μαθητές της Άνδρου να κάνουν τον δικό τους απολογισμό…

Καταγράψαμε τις γνώσεις μας και την εμπειρία της Άνδρου σε έναν απλό και σύντομο οδηγό ώστε να μπορέσουν και άλλοι φορείς ή εθελοντικές ομάδες να πραγματοποιήσουν στο μέλλον αντίστοιχες δράσεις σε τοπικό επίπεδο.

Δείτε τον οδηγό