Μια τραγική δηλητηρίαση… στέλνει μήνυμα ελπίδας
Δώρα Σκαρτσή
Πέμπτη, 23 Ιουνίου 2016
Δαδιά στον Έβρο: το μοναδικό μέρος σε όλα τα Βαλκάνια όπου φωλιάζει και αναπαράγεται ο απειλούμενος μαυρόγυπας. Eδώ και χρόνια δουλεύουμε για να προστατεύσουμε το θαυμαστό οικοσύστημα που στηρίζει έναν πληθυσμό περίπου 30-35 ζευγαριών, αλλά που αυξάνεται με ιδιαίτερα αργούς ρυθμούς λόγω των απειλών που αντιμετωπίζει στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης όπου βρίσκει τροφή.
© P. Babakas / WWF
Ο μεγαλοπρεπής μαυρόγυπας στη Δαδιά.
Εδώ και χρόνια ελπίζαμε ότι οι μαυρόγυπες της Δαδιάς δεν είναι εντελώς απομονωμένοι. Αν πράγματι είχαν επαφή με τον τούρκικο πληθυσμό, σύμφωνα με την υπόθεσή μας, τότε θα είχαν μεγαλύτερες άμυνες απέναντι σε φυσικές απειλές και θα είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες για αναπαραγωγική επιτυχία. Όμως δεν είχαμε τα στοιχεία για να επιβεβαιώσουμε την υπόθεση: ούτε η μελέτη των μετακινήσεων του είδους με τη βοήθεια δορυφορικών πομπών μας είχε δώσει τέτοια στοιχεία, ούτε υπήρξε ως τώρα οπτική παρατήρηση στην Τουρκία πουλιών «μαρκαρισμένων» στη Δαδιά. Μέχρι που…
© Catherine Sauvage / WWF
Δακτυλίωση μαυρόγυπα στη Δαδιά, λίγο πριν βάλουμε τον αριθμό σήμανσης που ταυτοποιεί τον συγκεκριμένο γύπα.
Πρόσφατα, Τούρκοι ορνιθολόγοι επισκέφτηκαν την περιοχή του Αφιόν Καραχισάρ όπου ντόπιοι κάτοικοι τους πληροφόρησαν για μια μαζική δηλητηρίαση 17 σπάνιων μαυρόγυπων και όρνιων. Άλλη μια τραγική ένδειξη του κόστους της ασυνείδητης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων στη φύση, που αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τους γύπες και στην Ελλάδα.
Οι κάτοικοι της περιοχής έδωσαν στους ορνιθολόγους μια ετικέτα σήμανσης (wing tag) που είχαν περισυλλέξει. Αμέσως γεννήθηκε η απορία: σε ποιο άγνωστο θύμα ανήκε αυτή η ετικέτα; Η πληροφορία διαδόθηκε γρήγορα διαδικτυακά και μας έφερε προ μεγάλης έκπληξης! Περισυλλεγμένη στην Τουρκία, αντικρίσαμε μία από τις ετικέτες σήμανσης ενός δαδιώτη μαυρόγυπα!
Η ετικέτα της "Χρυσούλας", όπως περισυλλέχθηκε στο Αφιόν Καραχισάρ της Τουρκίας.
Ο κωδικός 31 ανήκει στην «Χρυσούλα», που είχαμε δακτυλιώσει το 2005 και είχαμε να δούμε από το 2013. Η αρχική μας θλίψη για ένα πουλί που παρακολουθούσαμε για πάνω από 8 χρόνια και που θανατώθηκε από φόλες στην ύπαιθρο, έδωσε τη θέση της σε μια μεγάλη συνειδητοποίηση: για πρώτη φορά, είχαμε στα χέρια μας απόδειξη ότι οι δυο πληθυσμοί μαυρόγυπα, της Δαδιάς και της Τουρκίας, επικοινωνούν!
Η "Χρυσούλα" σε παλιότερη φωτογραφία στην ταΐστρα -τον χώρο συμπληρωματικής τροφοδοσίας των γυπών- στη Δαδιά.
Αυτή η μοναδική παρατήρηση αποτελεί μόνο μια ένδειξη και δεν είναι αρκετή για να μας φανερώσει την έκταση της ανταλλαγής μεταξύ των δυο πληθυσμών. Όμως νιώθουμε περήφανοι γιατί η υπομονή και η επιμονή μας -απαραίτητα στοιχεία όταν μελετάς σπάνια είδη- επιβραβεύτηκαν. Η συστηματική δακτυλίωση του μαυρόγυπα και η καταγραφή σε εβδομαδιαία βάση των γυπών στην ταΐστρα της Δαδιάς ως και το 2015 (μια μακρόχρονη δράση που δεν θα ήταν εφικτή χωρίς την υποστήριξη των εθελοντών μας) μας βοήθησαν να ερμηνεύσουμε αξιόπιστα τα δεδομένα μας.
Τελικά κανείς δεν είναι μόνος σε αυτό τον κόσμο. Ούτε και οι μαυρόγυπες της Δαδιάς!