Τετάρτη, 22 Ιουνίου 2016
«Καταστρέφεις το δάσος, καταστρέφεις τη ζωή σου». «Μη αφήσεις την αδιαφορία να γίνει η αιτία». «Αγαπάμε και φροντίζουμε την Άνδρο». «Το δάσος είναι το οξυγόνο μας, μην μας το στερείτε». Όχι δεν πρόκειται για τα συνθήματα μιας νέας διαφημιστικής καμπάνιας για τα δάση της Άνδρου. Είναι λόγια αληθινά, όσο η αλήθεια των παιδιών του νησιού που φέτος το καλοκαίρι πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και έγιναν ερευνητές για τις πυρκαγιές στο νησί αλλά και οι καλύτεροι πρεσβευτές για την προστασία του φυσικού του περιβάλλοντος.
487 ερωτηματολόγια μοίρασαν οι «αυριανοί πολίτες» της Άνδρου και κατάφεραν μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να συγκεντρώσουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία από άκρη σε άκρη του νησιού για τις δασικές πυρκαγιές. Μπορεί να μην πρόκειται για μια τεχνικά και επιστημονικά άρτια δημοσκόπηση, αλλά σίγουρα η εικόνα που μας έδωσαν οι μαθητές μέσα από την έρευνά τους μας ξεκαθαρίζει αρκετά το τοπίο και μας βοηθάει να συνεχίσουμε την τοπική μας εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση των κατοίκων της Άνδρου: «Η φωτιά δεν παίζει. Μην παίζεις με το μέλλον της Άνδρου».
Στη δραστηριότητα συμμετείχαν τα Δημοτικά Σχολεία Οπίσω Μέρους, Κορθίου, Χώρας, Μεσαριάς και Γαυρίου και η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων. Οι μαθητές έγιναν «ερευνητές της φωτιάς» και ζήτησαν πόρτα-πόρτα από τους συγγενείς, γείτονες, φίλους να απαντήσουν στις ερωτήσεις του ερωτηματολογίου. Μια πρωτότυπη δράση για τους μαθητές που αγκαλιάστηκε από όλους ακόμα και τους ερωτώμενους που ξαφνιάστηκαν ευχάριστα με την «εισβολή» των μικρών μαθητών!
Στο βίντεο ο Αρχιπυροσβέστης (ΠΣ) Κώστας Μαυράκης μας διηγείται την εμπειρία του από την έρευνα:
Για να δούμε όμως μερικά από τα σημαντικότερα ευρήματα των δαιμόνιων αυτών ερευνητών…
- To σίγουρο είναι ότι οι ερωτηθέντες αναγνωρίζουν ότι το νησί έχει αρκετό ή μεγάλο πρόβλημα από τους πυρκαγιές σε ποσοστό που ξεπερνά το 78%!! Αυτό έχει μεγάλη σημασία καθώς όλοι γνωρίζουν το πρόβλημα είτε από ενημέρωση είτε κυρίως από προσωπικά βιώματα καθώς 3 στους 4 έχουν ζήσει από κοντά μια μεγάλη πυρκαγιά.
- Σε ποσοστό 41% θεωρούν ότι ο τουρισμός επηρεάζεται ελάχιστα από τις πυρκαγιές, ενώ το 46% θεωρεί ότι ο τουρισμός επηρεάζεται πολύ ή πάρα πολύ. Εδώ παρατηρήθηκαν και αλλαγές στις αντιλήψεις καθώς φαίνεται ότι οι κάτοικοι του Γαυρίου συνδέουν περισσότερο το θέμα τουρισμός και φωτιές ενώ οι κάτοικοι της Μεσαριάς θεωρούν ότι αυτά τα δύο θέματα δεν συνδέονται.
- Η αμέλεια είναι πρώτη (κυρίως το κάψιμο κλαδιών και χόρτων), καθώς 57% πιστεύουν τα περισσότερα περιστατικά προκαλούνται από αμέλεια. Οι μόνοι που διαφωνούν είναι οι ερωτηθέντες στο Γαύριο που τοποθετούν την πρόθεση πρώτη.
- Όταν πρόκειται για πρόθεση το 44% πιστεύει ότι πρόκειται για πυρκαγιές με σκοπό την βελτίωση βοσκοτόπων. Εξαίρεση αποτελούν οι κάτοικοι της Μεσαριάς που θεωρούν ότι οι πυρκαγιές από πρόθεση έχουν άλλα αίτια.
- Μεγάλο ποσοστό τον κατοίκων πιστεύει ότι η κύρια επίπτωση είναι η καταστροφή του τοπίου και σημαντικό ποσοστό μιλά για την διάβρωση εδαφών. Η ερημοποίηση όμως που είναι ένα φλέγον ζήτημα λόγω των αλλεπάλληλων πυρκαγιών είναι 5η στην σειρά. Αυτό ίσως οφείλεται σε ελλιπείς γνώσεις ή στην άγνοια της έννοιας ερημοποίηση αλλά σίγουρα θα πρέπει να υπάρξει στοχευμένη ενημέρωση στο ζήτημα αυτό.
Όλα αυτά και πολλά περισσότερα μοιράστηκαν οι μαθητές στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Άνδρο, την 5η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Ζωγραφιές, μηνύματα πάνω σε συμβολικά δέντρα και γραφήματα, ήταν τα εργαλεία τους για να ευαισθητοποιήσουν γονείς, φίλους και συγγενείς τους. Αν διαβάσει κανείς άλλωστε κάποια από τα λόγια τους, καταλαβαίνει γιατί μιλάμε για τους καλύτερους πρεσβευτές που θα μπορούσε να βρει η οποιαδήποτε καμπάνια ευαισθητοποίησης:
Μηνύματα των μικρών μας φίλων για τις δασικές πυρκαγιές:
«Γίνομαι εθελοντής, δεν αδιαφορώ!!»
«Μην καίμε χόρτα πριν πάρουμε άδεια από τη Πυροσβεστική»
«Σταματήστε τις φωτιές να σωθούν τα παιδιά μας»
«Καταστρέφεις το δάσος, καταστρέφεις την ζωή σου»
«Μην αφήσεις την αδιαφορία να γίνει η αιτία»
«Αγαπάμε και φροντίζουμε την Άνδρο»
«Για να σώσεις από την φωτιά κάλεσε 199»
«Το δάσος είναι το οξυγόνο μας, μην μας το στερείτε»
«Για την φωτιά ενημερωθείτε, τα δάση να χαρείτε»
«Μην βάζετε φωτιές γιατί δεν ωφελεί σε τίποτα παρά μόνο να καταστρέφετε το περιβάλλον που ζούμε»
Προετοιμασία των μηνυμάτων από τους μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Οπίσω Μέρους
Συνθήματα των μαθητών στις ειδικές κατασκευές.
Εκτός από τα μηνύματα που έστειλαν προς όλους μας όμως, οι μαθητές της Άνδρου έζησαν μια διαφορετική και μοναδική Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Έγιναν «πυροσβέστες για μια μέρα», καθώς έζησαν από κοντά τα πυροσβεστικά οχήματα του Πυροσβεστικού Κλιμακίου Άνδρου και του Συλλόγου Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Άνδρου και ντύθηκαν δασοπυροσβέστες.
Μαθητής του Δημοτικού Σχολείου Γαυρίου παρουσιάζει τα αποτελέσματα της έρευνας με ζωγραφιές και γραφήματα.
Οι μαθητές της Άνδρου δεν παίζουν με την φωτιά. Εσείς;
Το πιο ελπιδοφόρο μήνυμα της έρευνας είναι ότι 1 στους 3 ερωτηθέντες ξέρουν ότι δεν πρέπει να ανάβουν φωτιά κατά την διάρκεια της αντιπυρικής ενώ οι μισοί θεωρούν ως προτεραιότητα την έγκαιρη ειδοποίηση, γεγονός που καταδεικνύει ότι ικανό ποσοστό των κατοίκων αναγνωρίζει την ανάγκη αυτή. Μπορεί να μοιάζουν μικρά τα παραπάνω ποσοστά αλλά εκδηλώνουν μια τάση η οποία μπορεί να ενισχυθεί με κατάλληλες ενέργειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Σίγουρα χρειάζεται να γίνει πιο λεπτομερής ανάλυση και η εκστρατεία που έχει ξεκινήσει για τις δασικές πυρκαγιές στην Άνδρο να λάβει υπόψη της όλα αυτά τα χρήσιμα συμπεράσματα.
Για τους μαθητές ήταν πάντως μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να ανοίξουν τον διάλογο με την τοπική κοινωνία, να συζητήσουν, να επεξεργαστούν και να εκθέσουν ένα από τα πιο καυτά προβλήματα που απασχολούν το φυσικό περιβάλλον της Άνδρου.
Αλλά ας αφήσουμε τους μαθητές να μιλήσουν μόνοι τους για την εμπειρία τους
