Δευτέρα, 07 Δεκεμβρίου 2015
Η ευτυχής, ή μη-, κατάληξη κλιματικών διαπραγματεύσεων ετών πρόκειται να κριθεί την τρέχουσα εβδομάδα, καθώς οι διαπραγματευτές παρέδωσαν στην γαλλική Προεδρία της Διάσκεψης ένα πρώτο προσχέδιο 20 σελίδων της τελικής συμφωνίας. Τον λόγο, πλέον, έχουν οι Υπουργοί των κρατών.
Το κείμενο αυτό, στο οποίο όλη την περασμένη εβδομάδα οι τεχνοκράτες προσθαφαιρούσαν πινελιές ώστε να γεφυρώσουν τις διαφορές μεταξύ των διαφορετικών συνασπισμών κρατών, αντικατοπτρίζει εν πολλοίς τις θέσεις τις οποίες διακήρυξαν οι αρχηγοί των κρατών τις πρώτες δύο ημέρες της Διάσκεψης. Σχολιάζοντας τα κύρια σημεία του, η Tasneem Essop, επικεφαλής της αντιπροσωπείας του WWF στο Παρίσι, δήλωσε πως «είναι ξεκάθαρο πως θα χρειαστούν πολλές συζητήσεις ακόμα, και πολλές αλλαγές στο κείμενο, ώστε να βρεθούν οι λύσεις για την προστασία του πλανήτη από τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Απαιτείται πολλή δουλειά για να μετατραπεί αυτό το κείμενο σε μια φιλόδοξη και δίκαιη συμφωνία. Οι αλλαγές που έγιναν σε σχέση με το αρχικό προσχέδιο (πριν την έναρξη της Διάσκεψης) είναι ουσιαστικά μια συρραφή διαφορετικών τοποθετήσεων. Είναι φανερό πως η όποια πρόοδος είναι πολύ αργή».
Στα θετικά του προσχεδίου της Συμφωνίας συγκαταλέγεται η βούληση περισσοτέρων των 110 κρατών, ανάμεσα τους και οι ΗΠΑ, Γαλλία και Γερμανία, για σαφή αναφορά σε έναν στόχο περιορισμού της ανόδου της θερμοκρασίας στους 1,5°C. Κατεξοχήν υπέρμαχοι της θέσπισης ενός στόχου 1,5°C είναι οι εκπρόσωποι των κρατών που ανήκουν στον συνασπισμό Climate Vulnerability Forum, ενώ στην αντίπερα όχθη βρίσκεται η Σαουδική Αραβία, η 13η πλουσιότερη χώρα στον κόσμο- η στάση της αυτή της απέδωσε και το βραβείο «Απολίθωμα της Ημέρας» που απονέμει το παγκόσμιο Δίκτυο Δράσης για το Κλίμα (CAN). Πλέον, ακόμα και η Ρωσία δηλώνει πως δε θα σταθεί εμπόδιο στην επίτευξη μιας κλιματικής συμφωνίας, εφόσον συμφωνήσουν σε αυτήν και οι υπόλοιπες ισχυρές χώρες.
Καθώς το κείμενο της συμφωνίας θα γίνεται όλο και πιο συγκεκριμένο, η προσοχή όλων θα είναι στραμμένη στη δημιουργία ενός μηχανισμού αναθεώρησης των Προτεινόμενων Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών (INDCs). Τα σημερινά εθνικά σχέδια μείωσης των εκπομπών απέχουν πολύ από το να κριθούν επαρκή – οι εκτιμήσεις αναφέρουν πως βάσει αυτών οδεύουμε για μια άνοδο της θερμοκρασίας μεταξύ 2,1° C και 4,6°C – είναι απαραίτητο, συνεπώς, οι διαπραγματεύσεις του Παρισιού να καταλήξουν σε μια συμφωνία για το πώς θα καλυφθεί το κενό.
Στη θεωρία, ο μηχανισμός αυτός συνίσταται στην αναθεώρηση των Προτεινόμενων Εθνικά Καθορισμένων Συνεισφορών, ώστε να γίνονται ολοένα και πιο φιλόδοξα, πάντα σε συμφωνία με τον μακροπρόθεσμο στόχο μείωσης των εκπομπών για το 2050.
"Το δάσος στο οποίο ζω δεν είναι δικό μου, είναι και δικό σας επίσης. Εάν αφανιστούμε, θα αφανιστούμε όλοι μαζί", δήλωσε στο Παρίσι, μπροστά σε ένα κοινό 1200 ατόμων, ο Mundiya Kepanga, μεγάλος αρχηγός των Huli, φυλής της Παπούα Νέα Γουινέα, στην Ωκεανία. (Φωτ. https://twitter.com/NRDC)
Τα ζητήματα τα οποία μένει να αποσαφηνισθούν είναι:
· Η συχνότητα με την οποία θα υποβάλλονται τα αναθεωρημένα σχέδια. Η Κίνα και η Γαλλία συμφωνούν πως αυτό πρέπει να γίνεται κάθε 5 χρόνια.
· Ο μηχανισμός παρακολούθησης της εφαρμογής των εθνικών δεσμεύσεων, ώστε τα αναθεωρημένα σχέδια να είναι πιο φιλόδοξα από τα προηγούμενα.
· Οι δείκτες αξιολόγησης των σχεδίων και των αναθεωρήσεων τους, ώστε να ενσωματώνουν τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας και τα πορίσματα της επιστήμης.
· Ποιοι τομείς θα υπόκεινται σε αξιολόγηση- οι δεσμεύσεις μείωσης των εκπομπών, χρηματοδότησης των ασθενεστέρων ή προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές; Προς το παρόν, η ιδέα της αξιολόγησης, αν και όχι με σαφή τρόπο, περιλαμβάνεται στις ενότητες και των τριών τομέων. Την οριζόντια αυτή προσέγγιση προασπίζεται η Ινδία.
· Πότε πρέπει να γίνει η πρώτη αξιολόγηση- πριν ή μετά το 2020; Το κείμενο, ως έχει σήμερα, προβλέπει την έναρξη των ανεπίσημων αξιολογήσεων το 2018 ή το 2019
Σε κάθε περίπτωση, η απόσταση ανάμεσα σε μια συμφωνία που θα υπαγορευθεί από τους τακτικισμούς των αντιπροσώπων των κρατών ως τη συμφωνία που θα θεμελιώνει έναν μακροπρόθεσμο οδικό χάρτη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι μικρή. Η ‘παρτίδα’ θα κριθεί, ως συνήθως, την τελευταία στιγμή και στις λεπτομέρειες.