Τετάρτη, 26 Ιανουαρίου 2011
Ζώα που συνήθως τα βλέπουμε να απομακρύνονται βιαστικά ή έστω να βόσκουν νωχελικά, φανέρωσαν μια πλούσια κοινωνική ζωή με παιχνιδιάρικες ομάδες νεογνών, χαλαρούς διαπληκτισμούς, παραθέριση με λουτρά σε νερόλακους, «παιδικές χαρές», «καφενεία», αντροπαρέες, μπουλούκια εφήβων κι ένα σωρό άλλα στοιχεία που σίγουρα θα έδιναν τροφή για μια καθημερινή (ελαφο-)σαπουνόπερα!
Ένα σενάριο γραμμένο από τις εκατοντάδες ώρες της απογραφής των ελαφιών της Πάρνηθας από εποπτικές θέσεις και σε σκηνοθεσία των ερευνητών και εθελοντών του WWF Ελλάς, στο πλαίσιο του προγράμματος «Έρευνα Οικολογίας του Κόκκινου Ελαφιού στην Πάρνηθα». Ένα πρόγραμμα που διήρκησε τρία χρόνια (2007-2009) και κατέληξε, εκτός των άλλων, στην εκτίμηση του συνολικού αριθμού των ελαφιών στην Πάρνηθα, στην καταγραφή των ορίων εξάπλωσής τους και σε έλεγχο επίδρασης των ελαφιών στις αναδασώσεις.
Κι αν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα συμπεριλαμβάνονταν και επίπονες μέθοδοι, όπως η «καταγραφή των κοπροσωρών κατά μήκος λωρίδων», η «απογραφή από εποπτικές θέσεις» ήταν η πιο ευχάριστη. Τουλάχιστον στην απογευματινή της εκδοχή γιατί η πρωινή επέβαλλε «άγρια» ξυπνήματα, καθώς οι ερευνητές έπρεπε να βρίσκονται στη θέση παρατήρησης ΠΡΙΝ το χάραμα (κάτι που το καλοκαίρι μεταφραζόταν ουσιαστικά σε συνεχές ξενύχτι!).
Έχοντας ελέγξει μια μεγάλη σειρά εποπτικών θέσεων, το WWF Ελλάς κατέληξε σε ένα βασικό δίκτυο 32 θέσεων εποπτείας λιβαδιών κι άλλων σημαντικών ανοιγμάτων της βλάστησης του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας. Το δίκτυο συμπληρώνουν ορισμένες ακόμη επικουρικές θέσεις που καλύπτουν τις επικράτειες αποκομμένων ομάδων ζώων. Οι ερευνητές σάρωναν συνεχώς, επί 3χρόνια, τα ανοιχτά πεδία γύρω από κάθε θέση για σχεδόν τρεις ώρες, κατά το σούρουπο και την αυγή. Για τη σάρωση χρησιμοποιούσαν κιάλια και ισχυρά τηλεσκόπια.
Το πιο ενθαρρυντικό για τους καταγραφείς ήταν ωστόσο το εξής: κατά την εφαρμογή της μεθόδου αποδείχθηκε ότι ότι οι πιο γόνιμες απογραφές είναι αυτές που γίνονται το σούρουπο και όχι οι πρωϊνές. Τα ζώα το σούρουπο είναι νηστικά από την ημερήσια «σιέστα» οπότε προβάλλουν πιο μαζικά στα αγαπημένα τους λιβάδια. Αντίθετα, τα περισσότερα πρωϊνά φαίνεται να είναι ήδη χορτάτα από τα βραδινές εξόδους τους στα «φαγοποτεία» του βουνού.
Το περιστατικό της 7ης Ιανουαρίου στη Ροδόπη, με τον συλληφθέντα λαθροθήρα που μετέφερε τεμμαχισμένα ελάφια στο πορτ-μπαγκάζ του, αλλά και τα ανάλογα περιστατικά που σημειώνονται στα όρια του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, καθιστούν τη συγκεκριμένη δουλειά του WWF Ελλάς πιο επίκαιρη από ποτέ. Τα πορίσματά της, και κυρίως το «Σχέδιο δράσης για την προστασία Κόκκινου Ελαφιού Cervus elaphus στην Ελλάδα», οφείλει να επεκταθεί και στην περιοχή της Ροδόπης, όπου βρίσκεται ο τελευταίος φυσικός πληθυσμός και δυστυχώς αριθμεί μόλις 20 – 30 άτομα. Ας ελπίσουμε ότι τα ξενύχτια εθελοντών και ερευνητών, καθώς και οι ελπίδες τους να βοηθήσουν ουσιαστικά, δεν θα πέσουν στο κενό…
-----------------------------------------------------
Για περισσότερα από τα αποτελέσματα της τριετούς αυτής δουλειάς, δείτε εδώ.