Παρασκευή, 29 Ιανουαρίου 2010
Οι Οινούσες, τα 13 αυτά μικρά νησιά βόρεια της Χίου, δεν ξεπερνούν σε έκταση τα 17,5 τ.χλμ. Μόλις 500 κάτοικοι βρίσκονται στο μεγαλύτερο εξ’ αυτών, την Οινούσα ή Αιγνούσα, ενώ το αμέσως μεγαλύτερο νησί (Πασάς) κατοικείται μόνο από τις ένοπλες δυνάμεις.
Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια αποτελούν έναν από τους πιο εναλλακτικούς και ελκυστικούς συνάμα τουριστικούς προορισμούς, σε νεαρές κυρίως ηλικίες. Πόσοι όμως από τους επισκέπτες γνωρίζουν ότι στην Οινούσσα κρύβονται 5 υγρότοποι;
Λιμνοδεξαμενή Οινουσών
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μας στο νησί, τον περασμένο Απρίλιο, απογράψαμε έναν τεχνητό υγρότοπο [Λιμνοδεξαμενή Οινούσσας (OIN002)], δύο παράκτια έλη [Όρμος Φουρκερό (ΟΙΝ004) και Έλος Καλαμιάρη (ΟΙΝ005)], μία φυσική αλυκή [Αλυκή Οινούσσας (ΟΙΝ001)], ενώ ένας αποδείχτηκε πολύ μικρός και δεν πληρεί τις βασικές προϋποθέσεις για την ένταξή του στη συγκεκριμένη απογραφή [Όρμος Αγίου Ιωάννου(ΟΙΝ003)].
Οι γεωργικές δραστηριότητες στο Έλος Καλαμιάρη επηρέαζουν τον υγρότοπο
Το σύνολο των υγροτοπικών εκτάσεων του νησιού αγγίζει τα 60 στρέμματα. Όλο το νησί είναι ενταγμένο στο ευρύτερο βόρειο τμήμα του Νομού Χίου που έχει χαρακτηριστεί ως Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (με κωδικό: GR4130001), ενώ το βορειοδυτικό τμήμα της Οινούσσας έχει χαρακτηριστεί επίσης ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής, χωρίς να περιλαμβάνει όμως κανέναν από τους υγροτόπους.
Η Αλυκή Οινουσών φαίνεται σχεδόν ανέγγιχτη
Οι 3 φυσικοί υγρότοποι των Οινουσσών, έχουν αρκετά μεγάλο βαθμό φυσικότητας, ο οποίος ενισχύθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με τη μείωση του πληθυσμού και συνεπώς των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων. Όλοι σχεδόν οι αγροί στις υγροτοπικές περιοχές του νησιού έχουν εγκαταλειφθεί και η υγροτοπική βλάστηση ανακατέλαβε την έκτασή τους. Μόνο στο έλος Καλαμιάρη (ΟΙΝ005) ασκούνται ακόμα έντονες γεωργικές δραστηριότητες, οι οποίες επηρεάζουν τον υγρότοπο. Η Αλυκή (ΟΙΝ001) φαίνεται σχεδόν ανέγγιχτη.
Όρμος Φουρκερό
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο υγρότοπος στον όρμο Φουρκερό. Ο συγκεκριμένος υγρότοπος είναι από τους λίγους νησιωτικούς υγροτόπους που επηρεάζονται από υποτυπώδη παλιρροιακά φαινόμενα. Πρόκειται για έναν στενόμακρο όρμο που σχηματίζει δύο κολπίσκους, στους οποίους εκβάλλουν δύο μικροί χείμαρροι σχηματίζοντας μικρής έκτασης υγρολίβαδα. Παρότι πρόκειται για δύο ξεχωριστές λεκάνες συμπεριλήφθηκαν ως ένα υγροτοπικό σύστημα, καθώς ενώνονται από το αβαθές θαλασσινό κομμάτι του υγροτόπου που περιλαμβάνει λασπώδεις και αμμώδεις επίπεδες εκτάσεις, οι οποίες αποκαλύπτονται κατά την αμπώτιδα.