Τρίτη, 27 Μαρτίου 2012
Όπως όλα δείχνουν, ήρθε η Άνοιξη να μας αγκαλιάσει με τη ζεστασιά της και ξανά τα μάτια μας χαίρονται το φρέσκο, πράσινο χρώμα. Όλη η φύση ξυπνάει και μας αποκαλύπτει την ομορφιά της. Πολλά ζώα ξεκινάνε τα ζευγαρώματά τους, μαζί και τα αμφίβια, τα οποία για κάποιους λόγους πολύ συχνά αγνοούμε!
Τα αμφίβια είναι ελκυστικά;
Τα αμφίβια, αν και δεν φτάνουν το εντυπωσιακό μέγεθος άλλων ζώων, δεν μπορούν να μην θεωρούνται ελκυστικά. Είναι δύσκολο να αρνηθεί κάποιος τη γοητεία και ομορφιά του δεντροβάτραχου με τα δάχτυλά του σαν του ήρωα της ταινίας «Ε.Τ. ο εξωγήινος».
Επίσης τα χρώματα της σαλαμάνδρας πάντα τραβούν το βλέμμα.
Θαυμάζουμε το κελάηδημα των αηδονιών και των κορυδαλλών, αλλά αξίζει ν’ ακούσεις τη συναυλία των βατράχων και των φρύνων. Τα αρσενικά των ανούρων αμφιβίων έχουν τη δυνατότητα να βγάζουν αναπαραγωγικούς ήχους και όταν είναι μαζεμένα σε μια λίμνη μπορούν να ακουστούν ακόμα και από απόσταση αρκετών χιλιομέτρων. Οι φωνές τους ποικίλλουν ανά είδος, και απαιτείται κάποια εξάσκηση για να μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τα είδη με βάση αυτά που ακούει ένα ζεστό ανοιξιάτικο απόγευμα.
Φωνή 1. Οι δεντροβάτραχοι (Ηyla arborea)
Φωνή 2. Ο πρασινόφρυνος (Pseudepidalea virdis)
Φωνή 3. O μπάκακας (Pelophylax ridibundus)
Φωνή 4. Η κιτρινομπομπίνα (Bombina variegata)
Σύμφωνα με τη λαϊκή ρήση, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, και πραγματικά ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις μπορούν να γίνουν κοιτάζοντας τα μάτια των αμφιβίων. Ο πηλοβάτης έχει την κόρη του ματιού κάθετη, σαν της γάτας, ο φρύνος στρογγυλή (επόμενη φωτο) και μια μπομπίνα σε σχήμα καρδιάς.
Πόσο σημαντικά είναι τα αμφίβια;
Ο ρόλος των αμφίβιων στη ζωή του ανθρώπου έχει υποτιμηθεί. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά σημαντικά, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για τη φύση. Η τροφή τους αποτελείται κυρίως από έντομα. Τα περισσότερα αμφίβια παρατηρούνται σε κήπους, κοντά στα αγροτόσπιτα, όπου πιάνουν τα έντομα (τη μέρα τρώνε τον ίδιο αριθμό σαλιγκαριών, εντόμων και άλλων παρασίτων των καλλιεργειών, όπως τα πουλιά) και με αυτό τον τρόπο γίνονται σύμμαχοι του ανθρώπου στον αγώνα κατά των εχθρών των καλλιεργειών. Επίσης το σώμα τους είναι γεμάτο με χημικές ουσίες οι οποίες είναι χρήσιμες στην ιατρική. Έρευνες έχουν δείξει ότι μερικές ουσίες που παράγουν τα αμφίβια και χρησιμοποιούνται σε αναλγητικά φάρμακα είναι 200 φορές πιο ισχυρές από τη μορφίνη.
Τα αμφίβια είναι κοινά;
Στο παρελθόν τα αμφίβια ήταν κοινά, αλλά δυστυχώς εδώ και αρκετές δεκαετίες σε όλο τον κόσμο καταγράφεται η πτώση τους. Οι κύριοι λόγοι είναι η απώλεια ενδιαιτημάτων, η μόλυνση του περιβάλλοντος και η κλιματική αλλαγή. Κυρίως χάνονται υγρότοποι που είναι πολύ σημαντικοί για την αναπαραγωγή των αμφιβίων.
Οδηγέ, άσε τα αμφίβια να χαρούνε την Άνοιξη!
Η Άνοιξη είναι περίοδος πολύ σημαντική για τα αμφίβια! Από εκεί που πέρασαν τη χειμερία νάρκη πρέπει να φτάσουν στις λίμνες, στα ποτάμια και στις δεξαμενές, όπου θα ξεκινήσουν την αναπαραγωγική τους περίοδο. Δυστυχώς πολύ συχνά στις διαδρομές αυτές διασταυρώνονται με δρόμους με έντονη κίνηση, με αποτέλεσμα πολλά αμφίβια να σκοτώνονται κάτω από τις ρόδες οχημάτων. Ας βοηθήσουμε τα αμφίβια, μάρτυρες της εμφάνισης και εξαφάνισης των δεινοσαύρων στον πλανήτη μας, να επιβιώσουν!
Τι μπορούμε να κάνουμε:
Αν μπορείς, περιόρισε την κίνηση με αυτοκίνητο (ειδικά κατά τη διάρκεια ανοιξιάτικων βροχών) κοντά σε ποτάμια, λίμνες και άλλα μέρη με νερό, που μαζικά τα αμφίβια περνάνε τους δρόμους
Αν πρέπει να περάσεις από εκεί, μείωσε ταχύτητα
Τα αμφίβια της Δαδιάς
Σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν 23 είδη αμφιβίων και μόνο στο Εθνικό Πάρκο Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου καταγράφηκαν 12.
Οι δεντοβάτραχοι (Ηyla arborea)
Ο πρασινόφρυνος (Pseudepidalea virdis)
Η μπράσκα (Bufo bufo)
O μπάκακας (Pelophylax ridibundus)
Ο πηδοβάτραχος (Rana dalmatina)
Ο γραικοβάτραχος (Rana graeca)
Η κιτρινομπομπίνα (Bombina variegata)
Η κοκκινομπομπίνα (Bombina bombina)
Ο πηλοβάτης (Pelobates syriacus)
Η σαλαμάνδρα (Salamandra salamndra)
Ο κοινός τρίτωνας (Lissotriton vulgaris)
Ο μεγάλος τρίτωνας (Triturus karelinii)
Μετά από μια έρευνα ανακαλύφθηκε ότι τα περισσότερα αμφίβια στη Δαδιά αναπαράγονται σε υγρότοπους σε χαμηλό υψόμετρο, με υψηλή έκθεση στον ήλιο και με πλούσια βλάστηση. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει μωσαϊκό τοπίο που μπορεί να καλύπτει όλες τις ανάγκες τους: τόπος για ζευγαρώματα, διατροφή και χειμερία νάρκη.