Τετάρτη, 25 Ιανουαρίου 2012
Τις τελευταίες εβδομάδες εξελίσσεται ένας αγώνας δρόμου για να σταματήσει το έργο «Καθαρισμός φοινικόδασους Βάι για την αντιπυρική και φυτοϋγειονομική προστασία του»! Το έργο ξεκίνησε στα τέλη Οκτωβρίου με ευθύνη της Διεύθυνσης Δασών Λασιθίου και παρά την αρνητική γνωμάτευση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξικού Σχεδιασμού, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και του WWF Ελλάς. Οι αντιδράσεις κλιμακώθηκαν μετά από αυτοψία που πραγματοποιήσαμε από κοινού με στελέχη των σχετικών υπηρεσιών και εκπροσώπους του Δήμου Σητείας και της Περιφέρειας Κρήτης, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και τοπικών περιβαλλοντικών οργανώσεων.
Στο φοινικόδασος Βαγιού επικρατεί ο οικότοπος «φοινικοδάση Phoenix» που αποτελεί οικότοπο προτεραιότητας για προστασία για την Ε.Ε. και την Ελλάδα (9370*, παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΕ). Επιπλέον, ο ίδιος ο κρητικός φοίνικας είναι είδος προτεραιότητας για προστασία για την Ε.Ε. και την Ελλάδα. Εξαιτίας της μεγάλης σημασίας της, ολόκληρη η περιοχή είναι αυστηρά προστατευόμενη και βρίσκεται εντός των ορίων Τόπου Κοινοτικής Σημασίας, Ζώνης Ειδικής Προστασίας, Καταφύγιο Άγριας Ζωής και Περιοχής Απόλυτης Προστασίας της Φύσης του ΣΧΟΟΑΠ Δήμου Ιτάνου ενώ έχει χαρακτηριστεί Αισθητικό Δάσος και Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους.
Οι εργασίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στο φοινικόδασος έχουν εντελώς κηποτεχνικό και καλλιεργητικό χαρακτήρα και σε καμιά περίπτωση δεν συνάδουν με τη διαχείριση της περιοχής ως φυσικού οικοσυστήματος. Τέτοιες πρακτικές ασκούνται στις καλλιέργειες και τα αστικά πάρκα για να «ευεργετούνται» τα συγκεκριμένα -κατά κανόνα- λίγα είδη φυτών που επιθυμούμε. Όμως το φυσικό περιβάλλον και η άγρια ζωή διατηρούνται (και μας παρέχουν όλες τις γνωστές υπηρεσίες) μόνο εάν υπάρχει βιοποικιλία και αντίστοιχη πολυπλοκότητα στις τροφικές (και όχι μόνο) σχέσεις. Η πλήρης αποψίλωση των φυτών του υποορόφου του φοινικόδασους και το «βαρύ» κλάδεμα των φοινίκων προκαλεί πολύ μεγάλη ζημιά στον οικότοπο διότι μειώνει δραματικά τη βιοποικιλότητα και διαταράσσει εντονότατα ολόκληρο το τροφικό πλέγμα του οικοσυστήματος.
Δεν μπορεί παρά να αγανακτεί κανείς όταν όλα αυτά γίνονται σε μια περιοχή για την προστασία της οποίας έχουν ήδη δαπανηθεί από την Ε.Ε. και το κράτος μας 1.000.000 ευρώ την περίοδο 1999-2002. Τα διαχειριστικά σχέδια και το σχέδιο προεδρικού διατάγματος που είχαν γίνει τότε είναι ακόμα στα χαρτιά!
Μέχρι σήμερα έχει αποψιλωθεί η βλάστηση και έχουν κλαδευτεί οι φοίνικες σχεδόν στο 70% της έκτασης του φοινικόδασους. Συνεχίζουμε τις αντιδράσεις μας για να σωθεί τουλάχιστον το υπόλοιπο και να μην γίνουν οι διανοίξεις των αποστραγγιστικών καναλιών που θα αλλοιώσουν τον υγροτοπικό χαρακτήρα του φοινικόδασους και θα μεγεθύνουν τα προβλήματα αλμύρινσης του εδάφους, προβλήματα που υπάρχουν στο παράκτιο τμήμα από τότε που ανοίχθηκαν για πρώτη φορά τα κανάλια.
Θα συνεχίσουμε να πιέζουμε ώστε η διαχείριση του σπάνιου όσο και πολύτιμου αυτού φυσικού πόρου να σταματήσει να είναι αποσπασματική και να θεσμοθετηθεί επιτέλους ένα διαχειριστικό σχέδιο για τη διατήρηση των μοναδικών και προστατευόμενων χαρακτηριστικών του.
Όλα τα παραπάνω θα παρουσιαστούν αναλυτικά και θα συζητηθούν σε ανοικτή εκδήλωση που συνδιοργανώνουμε με το Δήμο Σητείας το Σάββατο 28 Ιανουαρίου (Πολύκεντρο Σητείας στις 7 μ.μ.)
Φωτογραφίες Κ.Παραγκαμιάν/WWF Ελλάς
Δείτε επίσης
Τη γνωμάτευση του WWF Ελλάς για τη μελέτη
Τη σχετική ανακοίνωση του WWF Ελλάς